حکیم مهر - رییس مرکز مدیریت بیماریهای وزارت بهداشت با بیان اینکه بیماری سالک، 350 میلیون نفر از مردم دنیا را تحت تاثیر قرار می‌دهد، گفت: 90 درصد موارد بیماری سالک مربوط به کشورهای منطقه امرو است.
دکتر محمدمهدی گویا در ششمین همایش روز مبارزه با بیماریهای قابل انتقال بین انسان و حیوان، سالک را از جمله بیماریهای مشترک بین انسان و حیوان دانست که بسیار پیچیده است و گفت: هیچ کشوری در جهان نمی‌تواند مدعی کنترل و یا حذف سالک باشد. کنترل سالک اقدامی عظیم و دشوار بوده، نیازمند همکاری‌های مستمر بین بخشی و بین‌المللی است. همچنین کنترل این بیماری به سرمایه گذاری‌های سنگینی نیاز دارد.
وی با بیان اینکه بیماری سالک یک بیماری بومی در ایران است، ادامه داد: هیچ زمانی کشور از این بیماری در امان نبوده است. 87 شهرستان از 16 استان کشور آلوده به بیماری سالک هستند. کنترل سالک در شهرها به مراتب سخت‌تر از روستاهاست.
دکتر گویا با بیان اینکه بیماری سالک در 88 کشور دنیا به صورت بومی درآمده است، گفت: سالانه حداقل 12 میلیون نفر در دنیا به بیماری سالک مبتلا می‌شوند و هر سال دو میلیون نفر بر تعداد این مبتلایان اضافه می‌شود. این تعداد مبتلایان، موارد ثبت شده بیماری است و قطعا موارد بروز این بیماری بیشتر از این میزان است.
وی افزود: تقریبا می‌توان گفت که هیچ درمان موفقی برای سالک که مورد استفاده همه کشورهای جهان باشد وجود ندارد و درمان‌ها در این زمینه یا به صورتی مقطعی موفق بوده و یا در منطقه جغرافیایی خاصی توانسته است در یک مقطع زمانی موفقیت‌هایی به دنبال داشته باشد.
گویا با اشاره به افزایش موارد بیماری سالک طی سالهای اخیر ادامه داد: مهمترین علت این موضوع را تغییرات اقلیمی می‌دانند اما مهاجرت بی رویه از روستاها به شهرها و به ویژه حاشیه شهرها در این زمینه بی‌تاثیر نبوده است.
وی ساختمان‌های مخروبه، تغییرات آب و هوایی، نگهداری دامها در محیط‌های مسکونی، ساخت و سازهای بی‌رویه در داخل شهرها و تغییر روشهای کشاورزی به ویژه در مناطق روستایی را از عوامل گسترش ناقل بیماری سالک (پشه خاکی) و همچنین افزایش موارد این بیماری عنوان کرد و گفت: استفاده از کودهای غیرپاستوریزه در کشاورزی می‌تواند در گسترش این بیماری بسیار موثر باشد. خواهش ما از سازمان دامپزشکی این است که از وزارت جهاد کشاورزی بخواهد که از کودهای پاستوریزه در کشاورزی استفاده شود. این موضوع هزینه‌ای ندارد اما از ارزش بالایی برخوردار است.
گویا با اشاره به جمعیت سگهای ولگرد و تاثیر این موضوع در گسترش بیماری سالک ادامه داد: زاد و ولد سگهای ولگرد و کنترل آنها بسیار مشکل است در این زمینه باید گفت که زنده گیری سگهای ولگرد بهترین روش برای جمع آوری آنهاست.
وی در ادامه با بیان اینکه طی سالهای اخیر شاهد بالا و پایین شدن روند بیماری سالک در کشور بوده‌ایم، افزود: طی چند سال اخیر اقدامات مناسبی در مورد بیماری سالک در کشور صورت گرفته است.
وی استانهای خراسان رضوی، اصفهان، فارس، کرمان و خوزستان را از جمله استانهای کشور عنوان کرد که در معرض بیشتر بیماری سالک قرار دارند و با اشاره به اقدامات انجام شده در جهت کنترل این بیماری در این استانها گفت: در کشور دو اقدام ویژه برای کنترل بیماری سالک به کار گرفته می‌شود که این موضوع به عنوان الگویی برای سازمان جهانی بهداشت مطرح شده است. استان اصفهان از سه سال قبل اقداماتی ضربتی را برای کنترل سالک روستایی آغاز کرده و با اقدامات انجام شده موارد بیماری سالک طی یک سال در شهر اصفهان نصف شد. استان فارس نیز از سال گذشته همت همه جانبه‌ای را در مورد این بیماری به کار گرفته است با این اقدامات موارد بیماری سالک از حدود 12 هزار مورد به حدود شش هزار مورد کاهش یافته است.
وی در این باره ادامه داد: موارد بیماری سالک در استان کرمان بعد از زلزله بم مشکل بهداشتی این استان قلمداد می‌شد اما با همت مسئولان بهداشتی شهرستان بم و دانشگاه علوم پزشکی کرمان و همچنین مراجعه شبانه روزی به درب منازل، درمان این بیماری در محل و به صورتی زودهنگام صورت گرفت. درمان زودهنگام از رموز موفقیت درمان سالک است.
دکتر گویا با اشاره به بروز موارد سالک در استان خوزستان گفت: خوشبختانه با اقدامات انجام شده در این استان و به ویژه در خرمشهر به صورتی مناسب و طی مدتی کوتاه با این بیماری برخورد شد. اما در مجموع از شهرداری می‌خواهم که در مورد خرمشهر و بم فکر ویژه‌ای شود و بودجه‌های لازم برای مبارزه با بیماری سالک در اختیار مسئولان این شهرستان‌ها قرار گیرد.
