در راستای کنترل تعداد فارغ‌التحصیلان، امسال ۳۰ درصد ظرفیت پذیرش دانشجو را کاهش دادیم/ نظام آموزشی دامپزشکی تطابق منطقی با بازار کار ندارد

حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: چندی پیش و در یکی از سلسله‌ گزارش‌های حکیم مهر از وضعیت دانشکده‌های دامپزشکی سراسر کشور، دانشجویان دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز نسبت به برخی کمبودها در این دانشکده، انتقاداتی را مطرح کرده بودند. یکی از اصلی‌ترین گلایه‌های آنها جایگزینی واحدهای عملی با دروس غیرکاربردی و همچنین کم بودن تعداد کیس‌ها بود.

رئیس دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز ادعاهای منتشر شده ازسوی دانشجویان  در این گزارش را خلاف واقع و حتی کاملا برعکس می‌داند و از حکیم مهر درخواست می‌کند که در مواد مشابه، قبل از انتشار چنین گلایه‌هایی، نسبت به صحت و سقم آنها مطمئن شود، چرا که شاید یک دانشجو از روی غرض‌ورزی و به دلایل مسائل شخصی چنین مطالبی را عنوان کند.

به گفته «دکتر مجتبی علیشاهی» بازنگری دروس دامپزشکی از طرف گروه دامپزشکی وزارت علوم برای ارتقاء آموزش دوره دکترای عمومی دامپزشکی، سال 95 انجام و دانشگاه شهید چمران اهواز نیز از سال ۹۶ برنامه بازنگری شده را به اجرا گذاشته است. هر چند ما هم انتقاداتی بر تغییرات دروس داریم ولی تغییرات در اکثر دانشکده های دامپزشکی دولتی بوده و مختص دانشکده ما نیست.

حکیم مهر: آقای دکتر، یکی از گلایه‌های دانشجویان این بود که واحدهای عملی دانشکده دامپزشکی شهید چمران با دروس غیرکاربردی جایگزین شده‌اند. آیا این مساله را می‌پذیرید؟

کلیت تغییرات ایجاد شده در بازنگری توسط گروه دامپزشکی وزارت علوم بوده و  لذا واحدها حداقل به آن شکل که در گزارش مزبور ادعا شده بود، تغییر نکرده و تغییرات در حد زیرگروه بوده و در دروس کلینیکی و عملی، جابه‌جایی‌هایی در همان گروه صورت گرفته است. مثلا در حوزه آبزیان، دانشکده دامپزشکی شهید چمران قطب آبزیان است و در منطقه‌ای واقع شده که پرورش ماهیان گرمابی مثل کپورماهیان، میگو و همچنین ماهیان سردابی رایج است و در واقع یک‌سوم تولیدات آبزیان گرمابی کشور در این استان انجام می‌شود. در این خصوص ما یک واحد از کارورزی‌های دیگر کم و به کارورزی آبزیان اضافه کردیم. به طور کلی جابه‌جایی‌هایی به این صورت در کارورزی‌ها انجام شده و به شکلی که در گزارش قبلی دانشجو داشتند، نبوده است.

حکیم مهر: حرف ایشان این بود که دانشکده سه ترم کارورزی واحدهای اکسترنی را تبدیل به دو ترم کرده است.

درخصوص واحدهای اکسترنی و انترنی به دلیل مشکلات آموزشی و همپوشانی که وجود داشت، یک بررسی مجدد انجام شد. دانشکده در یک کیس، اکسترن و انترن داشت و  در بازنگری، انترنی 1 و 2 به عنوان کاروزی دانشجویان مشخص شد اما در کل، تعداد دروس و تعداد واحدها در هر زیرمجموعه تغییری نکرده است.

حکیم مهر: گلایه دیگر این بود که تعداد ورودی‌های دامپزشکی زیاد است و هر سال ۱۰۰ نفر پذیرش می‌شوند که این تعداد با امکانات دانشکده همخوانی ندارد.

این گلایه را من هم قبول دارم. ما در سال‌های پیش درخواست ۵۰ نفر ورودی را می‌دادیم که معمولا این تعداد ریزش داشت. یعنی در همان ابتدای معرفی، درصدی پایین‌تر از رقمی که مشخص می‌کردیم، ورودی داشتیم، اما در چهار ترم اخیر به ویژه بعد از کرونا، چون خیلی از دانشجوها احساس می‌کردند که نیازی به حضور فیزیکی نیست، به اندازه تمام ظرفیتی که اعلام می‌شد، ثبت‌نام صورت می‌گرفت. همچنین در دوران کرونا وزارت علوم و سازمان سنجش نیز سهمیه‌ها را بالاتر از پیشنهاد ما اعلام می‌کردند، چراکه درخواست دانشجو در بین رشته‌های غیرپزشکی برای رشته دامپزشکی خوب بود. لذا ما نیز این گلایه را قبول داریم و به همین دلیل برای سال آینده اعلام کردیم که به جای دو نوبت ۵۰ نفری، دو نوبت ۳۵ نفری ورودی خواهیم داشت. که البته با تصمیم جدید شورای گسترش اموزش عالی پذیرش دانشجو به یک نیمسال محدود شده است.

از نظر ما نیز تعداد فارغ‌التحصیلان رشته دامپزشکی از ظرفیت پذیرش بخش خصوصی و بخش دولتی بیشتر هستند و این مساله باید تعدیل شود. بنده با آقای دکتر دهقان مدیر کل محترم گسترش آموزش عالی که خوشبختانه دامپزشک هم هستند هم مطرح کردم. البته این مساله بیشتر به دانشگاه آزاد برمی‌گردد. کمااینکه در حال حاضر قریب به ۲۵ دانشکده دامپزشکی داریم که از این تعداد، بیش از نیمی  دانشکده‌های آزاد هستند. در واقع تعداد دانشکده‌های آزاد به یک باره به ۱۶ دانشکده رشد کرد. به همین خاطر بیشتر فشار فارغ‌التحصیلان روی دانشگاه آزاد است که هم ورودی بیشتری می‌گیرند و هم تعداد واحدهای دانشگاهی که پذیرش دامپزشکی دارند، مخصوصا در این چند سال اخیر زیادتر شده است.

دانشکده دامپزشکی در حوزه کنترل تعداد فارغ‌التحصیلان اقدام و امسال ۳۰ درصد کاهش ظرفیت نسبت به سال پیش اعلام کردیم. شاید یک مقدار آن به خاطر این بود که در دوران کرونا و در آن دو ورودی سال‌های ۹۹ و ۱۴۰۰ درس‌ها به صورت مجازی برگزار می‌شد و آن ریزشی که در شهرهایی مثل اهواز در ثبت‌نامی‌ها داشتیم، ایجاد نشد. شاید این باعث شد که تعداد ثبت‌نامی ما نسبت به سال‌های قبل، نمود بیشتری داشته باشد. حداقل در مورد دانشکده خودمان می‌دانم که به این صورت است و بعد از بازگشایی دانشگاه‌ها پس از کرونا، فشار شدیدی را تحمل کردیم، به همین خاطر تعداد را تعدیل و حداکثر ۶۰ تا ۷۰ دانشجو برای هر سال پیش‌بینی کردیم.

حکیم مهر: یکی از گلایه‌های دیگر این بود که بودجه پژوهشی دانشکده دامپزشکی خیلی پایین است. نظر شما در این خصوص چیست؟

بخش بعدی آن گزارش که مورد اعتراض ماست، همین بحث بودجه پژوهشی است. به طور کلی روند بودجه‌های پژوهشی و آموزشی دانشکده را وزارت علوم مدیریت و رقم آن را برای دانشگاه‌ها مشخص می‌کند. دانشگاه‌ها نیز متناسب با آن ضرایب و برون‌دادهای پژوهشی و تعداد دانشجویان تحصیلات تکمیلی و دانشجویان کل میزان بودجه پژوهشی را مشخص می‌کنند. اتفاقا بین دانشکده‌های دانشگاه شهید چمران، سرانه پژوهشی دانشکده دامپزشکی از همه بیشتر است. البته ما هم می پذیریم که این میزان با توجه به کاهش ارزش پول ملی در سالهای اخیر، منطقی نیست ولی این مشکل مربوط به کل دانشگاه هاست و تدبیری جامع در سطح وزارت می طلبد. اتفاقا حمایت پژوهشی دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید چمران از پایان‌نامه‌ها، در مقایسه با سایر دانشکده‌های دامپزشکی و حتی از دانشگاه تهران بیشتر است.

دانشکده دامپزشکی در مورد پایان‌نامه‌ها مبلغی را در قالب پژوهانه برای دانشجو و هیات علمی در نظر می‌گیرد. به طور کلی بودجه پژوهشی به خاطر مشکلاتی که در حوزه کاهش ارزش پول ملی مخصوصا در چند سال اخیر پیش آمده، ناچیز و اگر رقم آن را با دلار در نظر بگیریم، واقعا محدود است. اما چیزی نیست که مربوط به دانشکده ما باشد، بلکه مربوط به سیاست گذاری‌های وزارت علوم است و سیاست‌گذاری‌ها باید طوری اصلاح شود که نگرش و توجه به پژوهش در دانشگاه‌ها بیشتر شود و حمایت پژوهشی بیشتر انجام شود.

حکیم مهر: گلایه بعدی درخصوص کم بودن تعداد کیس‌ها بود. آیا این انتقاد را می‌پذیرید؟

مورد دیگری که کاملا برعکس گفته شده درخصوص تعداد کیس‌هاست. دانشکده دامپزشکی دانشگاه شهید چمران اهواز در بین دانشکده‌های دامپزشکی کشور از نظر دام سنگین و دام بزرگ بیشترین مراجعه کننده را دارد. خود من دانشجوی دانشگاه تهران بودم و در حال حاضر با خیلی از دانشکده‌ها در ارتباط هستم. اکثر دانشکده‌های دامپزشکی خارج از بافت شهری هستند و به همین دلیل تردد دام در آنجا سخت است اما دانشکده دامپزشکی چمران در بافت شهری واقع شده و از طرفی ما در شهر اهواز پرورش دام بصورت سنتی به ویژه گاومیش زیاد بوده و ما کمترین تعرفه را نیز برای این  دامها در نظر می‌گیریم. لذا  مراجعه‌کنندگان دام بزرگ دانشکده بسیار مناسب است. تمام فارغ‌التحصیلان دانشگاه شهید چمران می‌دانند که کیس در فیلد دام بزرگ بویژه گاومیش و اسب زیاد است و متخصصین دامهای بزرگ مشغول به خدمت در این بخش هم از سرآمدان این رشته در کشور هستند.

حکیم مهر: در حوزه دام کوچک چطور؟

در حوزه دام کوچک مشکلاتی داریم از قبیل کمبود هیات علمی، رقابت سنگین بخش خصوصی، مشکلات تردد مراجعین داخل دانشگاه بویژه در ساعات معمول مراجعه این طیف از مخاطبین. با این حال اگرچه ممکن است کیس‌های ما قابل مقایسه با کیس‌های دانشگاه تهران نباشد اما باز تعداد کیس‌های قابل قبولی داریم. در فیلد جراحی، رادیولوژی و کلینیکال پاتولوژی تعداد کیس های دانشکده منطقی و رضایت‌بخش است. لذا دانشجویی که در این خصوص اعلام نظر کرده، نظرشان کاملا خلاف واقع بوده است. نه تنها اشتباه بلکه کاملا برعکس واقعیت بوده است.

حکیم مهر: به‌عنوان حرف آخر...

در گزارش‌های این‌چنینی، مرجعی که از آن استفاده می‌شود، باید بررسی و راستی‌آزمایی شود. شاید  فرد جانب‌دارانه و با غرض‌ورزی شخصی سیاه‌نمایی کند، باید مصاحبه کننده یک راستی‌آزمایی اولیه انجام دهد تا چیزی که منتشر می‌شود، در تضاد با واقعیت نباشد. خواهش من این است که صرفا نباید به دنبال افزایش تعداد بازدیدکننده سایت بود، بلکه صحت‌سنجی اولیه مطالب قبل از انتشار ضروری است.

از طرف دیگر به یک مجموعه باید اجازه دفاع داده شود. گاهی دفاع بعد از انتشار یک موضوع کاملا بی پایه، کافی نیست، اگر این دفاع قبل از چاپ مطلب باشد، خیلی بهتر است. هیچ دانشکده دامپزشکی ادعا نمی‌کند که بی مشکل است و همه قبول داریم که نظام اموزشی دامپزشکی تطابق منطقی با بازار کار ندارد، ولی ورود غیرکارشناسی به این مقولات مشکلی را حل نمی‌کند. ما خوشحال می‌شویم که خبری از دانشکده و استان خوزستان در پایگاه خبری وزین حکیم مهر منتشر شود ولی خوشحال‌تر می‌شوم اگر در انتشار آن اخلاق حرفه‌ای رعایت شود. از آنجا که حکیم مهر واقعا در میان رسانه‌های دامپزشکی عملکرد بسیار خوبی داشته و توانسته به عنوان یک مرجع خوب اخبار و اطلاعات در زمینه دامپزشکی خود را مطرح کند و مطلوب و محبوب اکثر دامپزشکان است، من صمیمانه و دوستانه به موارد فوق اشاره کردم. 

یکی از معضلات رشته دامپزشکی حضور کمرنگ این صنف بر خلاف اصنافی مثل پزشکی در فضای مجازی است که بنده به نوبه خود از حکیم مهر که از طلایه داران معرفی دامپزشکی در فضای مجازی و از حامیان حرف مرتبط با دامپزشکی است، صمیمانه تشکر می کنم. امروزه اکثر اصناف مرتبط با دامپزشکی به پایگاه خبری حکیم مهر رجوع می‌کنند و این یکی از موفقیت‌های بزرگ این مجموعه است.

حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.