نظام دامپزشکی در بحث ماده ۱۹ عملاً هیچ‌کاره است/ کاهش کیفیت داروهای دامپزشکی سبب افزایش شکایت از دامپزشکان شده است/ خیلی از همکاران در حال ترک حرفه دامپزشکی هستند

حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: «اگر تعرفه خدمات دامپزشکی ۲۰۰ تا ۳۰۰ درصد هم افزایش پیدا کند، باز به نسبت تورم جامعه خسارات دامپزشکان قابل جبران نیست.» این را سرپرست نظام دامپزشکی استان کردستان به حکیم مهر می‌گوید: «وضعیت معیشتی همکاران ما به شرایطی رسیده که خیلی از همکاران ما پروانه فعالیت خود را پس می‌دهند و می‌روند که دیگر در شاخه‌های کاری دامپزشکی نمانند. متاسفانه این مشکل ناشی از کم‌لطفی جناب وزیر است که با گذشت ۹ ماه از اولتیماتوم قانونی برای ابلاغ تعرفه، هنوز انجام نشده و انگار نه انگار که حدود ۴۰۰ هزار نفر در هر منطقه با احتساب خانواده خود، از همین طریق ارتزاق می‌کنند.»

از نظر «دکتر صباح کریمیان» کمبود دارو و از آن مهمتر کاهش کیفیت دارو از جمله مسائلی هستند که همکاران بخش خصوصی دامپزشکی استان کردستان با آن دست و پنجه نرم می‌کنند: «شکایات زیادی در هیات بدوی استان داریم، درحالی‌که بیماری از سوی دامپزشک به درستی تشخیص داده شده، اما درمان جواب نداده است. وضعیت گرانی قیمت دام هم آمار شکایت را بالا می‌برد.»

وی درخصوص وضعیت اجرای ماده ۱۹ در استان کردستان تصریح می کند: «این جمله معروف از قول کارفرمایان را حتما شنیده‌اید که اگر کیفیت کار ما را تایید نکنی، من هم حقوق نمی‌دهم. ما در نظام به صورت کدخدامنشانه با همکاران در ارتباط هستیم، اما واقعیت این است که ارتباط مالی همچنان هست و متاسفانه چیزی به اسم ماده ۱۹ در استان ما وجود ندارد.»

حکیم مهر: آقای دکتر، مهمترین مشکلات بخش خصوصی دامپزشکی در استان کردستان چیست؟

واقعیت این است که مهمترین مشکل ما در سال ۱۴۰۱ بحث تعرفه‌ها بود که ابلاغ نشد. البته ما در استان با مسائل دیگری از جمله مسدود بودن حساب‌های مالی بخش اداری نظام هم مواجه بودیم اما آنچه خیلی برای ما مهم بود، بحث تعرفه بود. همه همکاران ما درگیر بحث تعرفه، گرانی مواد اولیه و متریال و پایین بودن تعرفه خدمات دامپزشکی بودند و مهمترین معضل ما همین بود.

حکیم مهر: اگر همین الان هم تعرفه ابلاغ شود، آیا خسارت بخش خصوصی دامپزشکی در سال ۱۴۰۱ جبران می‌شود؟

خیر، اصلا قابل جبران نیست و قابل برگشت به تعرفه ۱۴۰۱ هم نیست. کمااینکه تعرفه‌ها در هر سال به یک میزان مشخص و حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد افزایش پیدا می‌کند، اما اگر تعرفه همین امروز هم ابلاغ شود، عملا سال ۱۴۰۱ حذف می‌شود. به جرات می‌گویم که اگر تعرفه ۲۰۰ تا ۳۰۰ درصد هم افزایش پیدا کند، به نسبت تورم جامعه اصلا قابل جبران نیست. وضعیت معیشتی همکاران ما به شرایطی رسیده که خیلی از همکاران ما پروانه فعالیت خود را پس می‌دهند و می‌روند که دیگر در شاخه‌های کاری دامپزشکی نمانند. خدمات دامپزشکی نوعی فعالیت در بخش تولید استان است و متاسفانه در سطح کلان، وضعیت تورم با تعرفه خدمات بخش دامپزشکی اصلا متناسب نیست.

حکیم مهر: ریشه این مشکل کجاست؟

متاسفانه این مشکل ناشی از کم‌لطفی جناب وزیر است که با گذشت ۹ ماه از اولتیماتوم قانونی برای ابلاغ تعرفه، هنوز انجام نشده و انگار نه انگار که حدود ۴۰۰ هزار نفر در هر منطقه با احتساب خانواده خود، از همین طریق ارتزاق می‌کنند.

حکیم مهر: در استان با چه مشکلات دیگری روبرو هستید؟

کمبود دارو و از آن مهمتر کاهش کیفیت دارو از جمله مسائلی است که همکاران ما در بخش خصوصی با آن دست و پنجه نرم می‌کنند. شکایات زیادی در هیات بدوی استان داریم، در حالی‌که بیماری از سوی دامپزشک به درستی تشخیص داده شده اما درمان جواب نداده است. وضعیت گرانی قیمت دام هم آمار شکایت را بالا می‌برد. همکار ما به درستی دارو تجویز می‌کند اما دارو جواب نمی‌دهد. در حال حاضر کاهش کیفیت دارو مهمترین معضل بخش درمان است. عدم ارجاع کیس مشکل دیگر است. بخش آزمایشگاه ما عملا نیمه‌تعطیل است و تولیدکننده ما الزامی ندارد که آزمایشگاه‌ها را فعال داشته باشد و با آنها همکاری کند. خیلی از تولیدکنندگان ما، مثلا تولیدکننده طیور گوشتی ما الزامی نمی‌بینند که محصولات خود را در آزمایشگاه تست و کیفیت آن را ارزیابی کنند.

باز به مشکل تعرفه بر می‌گردیم، کمااینکه هم از نظر مایه‌کوب‌های محترم و هم آزمایشگاه، این تعرفه با گرانی مواد اولیه، واکسن، کیت و هزینه تردد همکاران نمی‌صرفد. کیفیت مواد اولیه هم آن‌قدر پایین است که خیلی وقت‌ها از آزمایش‌ها و داروها جواب کاذب می‌گیریم. این هم معضلی است که همکاران ما را به هیات بدوی می‌کشاند و متاسفانه آمار آن نسبت به سال قبل، خیلی بیشتر از آن چیزی بود که انتظار داشتیم.

حکیم مهر: وضعیت اجرای ماده ۱۹ در استان چگونه است؟

ماده ۱۹ در آن حدی که باید باشد، اجرا نمی‌شود. شانسی که ما در استان آوردیم این است که همکاران ما در اداره کل و شخص مدیرکل همکاری زیادی با دوستان بخش خصوصی می‌کنند. حداقل در مدتی که بنده در خدمت مدیرکل استان بودم، از حضور ایشان بسیار فیض بردم. اما مساله اینجاست که نظام دامپزشکی هیچ دخالتی در ماده ۱۹ ندارد و خود مسئولین فنی به واسطه انجمن صنفی یک قرارداد می‌بندند.

حکیم مهر: چه تضمینی وجود دارد که مسئولین فنی قراردادهای صوری و پشت پرده با کارفرما امضا نکنند؟

متاسفانه اگر ضمانت اخلاقی در کار نباشد، تضمین دیگری نیست. همکاران ما قراردادهای طبق تعرفه قانونی می‌بندند اما معمولا پرداختی آنها خیلی کمتر است. عملا نظام دامپزشکی در بحث ماده ۱۹ در استان هیچ‌کاره است. حتی بابت سنجش علمی دوستان و ارزشیابی علمی و امکان‌سنجی همکاران نیز هیچ دخالتی ندارد و قرارداد را انجمن صنفی می‌بندد. ما یک انجمن صنفی مسئولین فنی داریم که واسطه بین کارفرما و مسئول فنی است، اما متاسفانه با توجه به قدرت کمی که دارند، خیلی نمی‌توانند مسئولین فنی ما را از نظر کیفیت و ضمانت اجرایی قراردادها حمایت کنند. متاسفانه ارتباط مالی دامپزشک مسئول فنی و کارفرما کاملا مستقیم است و این مساله روی روند فعالیت همکاران ما هم تاثیر می‌گذارد. این جمله معروف از قول کارفرمایان را حتما شنیده‌اید که اگر کیفیت کار ما را تایید نکنی، من هم حقوق نمی‌دهم. ما در نظام به صورت کدخدامنشانه با همکاران در ارتباط هستیم، اما واقعیت این است که ارتباط مالی همچنان هست و متاسفانه چیزی به اسم ماده ۱۹ در استان ما نیست.

حکیم مهر: یکی از مشکلاتی که خیلی از استان‌ها با آن مواجه هستند، الزام کلینیک‌ها به خروج از شهر و فعالیت در حاشیه شهر است. آیا شما نیز با این مشکل مواجه بودید؟

این مشکل فعلا در استان ما نیست. مدتی اداره نظارت بر اماکن عمومی اخطارهایی را به کلینیک‌های اختصاصی حیوانات خانگی داده بودند. خود بنده اولین کلینیک اختصاصی حیوانات خانگی استان را دارم و خیلی وقت‌ها با این مشکل دست و پنجه نرم می‌کنم. در این خصوص آیین‌نامه‌های قانونی از مجلس گرفتیم، آیین‌نامه تاسیس سازمان دامپزشکی و ابلاغیه‌های سازمان را جمع‌آوری کرده و به اداره اماکن تحویل دادیم و آنها مدتی کوتاه آمدند. اما اینکه نامه‌ای ابلاغ شود که کلینیک‌ها باید از شهر بیرون بروند، فعلا در استان ما چنین چیزی نبوده است. در حکمی که من خواندم، نوشته بود که این مهم برای کل استان‌ها لازم‌الاجرا است.

به طور کلی این مشکل بزرگی است که یک جامعه خیلی بزرگ را از کار بیکار می‌کند و متعاقب آن وضعیت بهداشت جامعه را به مخاطره می‌اندازد، چراکه دامپزشکان بیماری‌ها را پایش می‌کنند. در مرکز استان ما در مناطقی که دامپزشک اختصاصی حیوانات خانگی ندارند، به طور طبیعی بیماری‌های واگیر و بیماری‌های زئونوز بیشتر است. در بخش علوم پزشکی هم که پیگیری می‌کنیم، دوستان اذعان می‌کنند که در مناطقی درگیری بیشتری با بیماری‌های مشترک وجود دارد که در آنجا دامپزشک در دسترس نبوده است. حالا اگر دامپزشک کلا از سطح شهر خارج شود، طبیعتا وضعیت بدتر می‌شود، چون به همین شکل و با توجه به وضعیت اقتصادی مردم، اقبال عمومی به مراجعه به کلینیک دامپزشکی کم هست و فرد ترجیح می‌دهد که بیرون از شهر هم نرود و در منزل می‌نشیند. به طور کلی در حال حاضر ما از نظر ارگان‌های حاکمیتی نظارتی در این مورد مشکلی نداریم و این مساله را مسکوت گذاشتیم.

حکیم مهر: وضعیت ارتباط شما با بخش دولتی دامپزشکی چگونه است؟

خوشبختانه ارتباط ما از زمانی که من آمدم، خیلی خوب بود. از روز اولی که من در خدمت دوستان در استان بودم و با توجه به شناخت مختصری که آنها از حقیر دارند، می‌دانند که هدف من فقط تعامل بوده است و دوستان اداره کل هم این نیت را به ما اثبات کردند و همان روزهای اول فرمودند که قصد آنها فقط تقویت دامپزشکی استان است که طبیعتا با نبود یکی از این دو بال بخش خصوصی و دولتی، این هدف محقق نمی‌شود. خوشبختانه بنا به ارتباطاتی که شخص حقیر با دوستان شبکه‌های مختلف دارم، تقریبا در کل استان هیچ مشکلی از این نظر نداریم. هر موردی هم که بوده در داخل استان به تعامل رسیدیم. موارد مختلف را از طریق آیین‌نامه و... اثبات کردیم که در حیطه وظایف ما یا اداره کل است. متقابلا دوستان هم همین کار را کردند و شکر خدا تعامل ما در حد عالی است. شاید در بعضی استان‌ها، رؤسای نظام در ادارات کل هم حضور داشته باشند اما ما که بخش خصوصی هستیم، به جرات می‌گویم که از بین مراکز استان‌ها، بیشترین تعامل را با اداره کل داریم. خوشبختانه اداره کل هم خیلی با ما همراهی می‌کند و همین‌جا هم از ایشان تشکر می‌کنم که خیلی نسبت به بخش خصوصی استان لطف دارند.

حکیم مهر: مهمترین برنامه‌های شما برای سال جاری چیست؟

ما در سال جاری اولویت‌ها را بر چند محور اساسی قرار داده‌ایم؛ در ابتدا قصد داریم که آموزش ما، کیفیت‌محور شود. سه ماه قبل از شروع سال در این خصوص برنامه‌ریزی کرده و کلاس‌های مدونی را هم به صورت مجازی و هم به صورت کلاس‌های عملی حضوری ترتیب داده‌ایم تا بتوانیم در خدمت دوستان استان باشیم. اگرچه شورای نظام دامپزشکی منحل شده و نظام استان ما به صورت سرپرستی اداره می‌شود، اما در بحث صدور پروانه‌ها، پروانه‌های ماده ۵ را اجرایی کردیم و تصمیم سال ۱۴۰۲ ما هم بر این است که همین روال را داشته باشیم. پروانه از طریق سامانه، خیلی کمتر از تایمی که در اختیار ما گذاشتند به اجرا خواهد رسید. این برنامه را در جهت تسهیل روند صدور پروانه‌ها داریم و به جرات هم می‌گویم در جلساتی که در خدمت دوستان، هم در سازمان جهاد کشاورزی و هم اداره کل دامپزشکی بودیم، این مساله اثبات شده است. صدور پروانه‌ها در کمترین زمان ممکن انجام می‌شود تا دوستان به سختی نخورند.

در بحث امور اداری هم یک قطعه زمین هست که به همت دوستان قبل از ما خریداری شده بود و در سال جاری برنامه داریم تا فونداسیون زمین را بریزیم و یک ساختمان مستقل را برای نظام استان احداث کنیم.

یکی دیگر از برنامه‌های مشخص ما حضور مدون و دوره‌ای در صدا و سیمای استان جهت تقویت دیدگاه مردم نسبت به دامپزشکی از نظر آشنایی جامعه استان با خدمات دامپزشکی و افزایش بهره‌وری تولید و همچنین بهداشت استان است. ما به عنوان نظام دامپزشکی خود را مسئول می‌دانیم که خدمات دامپزشکی را بین اقشار مختلف جامعه روشنگری کنیم.

حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.