کارشناس مسئول بیماریهای مشترک بین انسان و دام مرکز مدیریت بیماریهای واگیردار وزارت بهداشت، با اشاره به وجود سه استراتژی و راهکار مهم برای مقابله با این بیماریها در کشور اظهار کرد: تب مالت به عنوان یکی از مهمترین این بیماریها، واکسن انسانی ندارد از این‌رو پوشش واکسیناسیون دامی حائز اهمیت است.
دکتر محمد زینلی در گفت‌وگو با خبرنگار «بهداشت و درمان» خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) با تاکید بر ضرورت تقویت همکاری‌های بین بخشی به ویژه با سازمان دامپزشکی برای کنترل تب مالت در دام و متعاقب آن کنترل در انسان اظهار کرد: بهورزان در مناطق روستایی با شناسایی دام‌های واجد شرایط واکسیناسیون و معرفی آن به واحدهای سیار دامپزشکی در افزایش پوشش واکسیناسیون موثرهستند. همچنین چنانچه شیوع تب مالت در منطقه‌ای افزایش یابد بهورزان با گزارش‌دهی به موقع مانع از گسترش آن خواهند شد.
کارشناس مسئول زئونوز مرکز مدیریت بیماریهای واگیردار وزارت بهداشت، آموزش همگانی از طریق رسانه‌ها در شهرها، آموزش چهره به چهره استفاده از پلاکارد در مناطق روستایی، ارایه جزوات آموزشی و پمفلت ویژه پزشکان، کارشناسان و کاردانان و بهورزان را در کاهش میزان بروز تب مالت موثر برشمرد و افزود: 70 درصد موارد بروز تب مالت در مناطق روستایی و 30 درصد در مناطق شهری است.
دکتر زینلی، راه انتقال تب مالت در مناطق روستایی را عمدتا تماس با ترشحات و خون دام آلوده و در مناطق شهری غالبا ناشی از مصرف لبنیات آلوده چون شیر غیرپاستوریزه، پنیر تازه، خامه، سرشیر تازه و آغوز عنوان کرد و یادآور شد: تقویت گزارش دهی و سیستم مراقبت بیماری سومین استراتژی وزارت بهداشت است که برای کنترل موارد تب مالت انسانی اتخاذ شده است؛ در این راستا بخش خصوصی اعم از پزشکان، آزمایشگاه‌ها، مراکز درمانی و بیمارستان‌ها به گزارش هرچه بیشتر موارد ابتلا ترغیب می‌شوند تا با بحث و آنالیز و موارد آلوده بیشتر شناسایی شوند.
وی با بیان اینکه شدت بروز موارد آلوده در مناطق گوناگون کشور متفاوت است، افزود: چون شغل عمده مناطق شمال غرب و غرب کشور نظیراستان‌های آذربایجان غربی و شرقی، لرستان، مرکزی و کردستان، دامداری و دامپروری است از این رو بیشترین موارد ابتلا از این مناطق گزارش می‌شوند.
کارشناس مسئول زئونوز مرکز مدیریت بیماریهای واگیردار وزارت بهداشت، میزان بروز تب مالت در سال 87 را 25 در یک‌صد هزار نفر جمعیت برشمرد و افزود: علاوه بر مناطقی که قطب دامپروری به شمار می‌روند در مناطق عشایری و روستایی غرب کشور و در مناطق مرزی هم به علت تردد دام‌های آلوده شاهد موارد بروز انسانی آن هستیم.
دکتر زینلی، فصل شیوع تب مالت را به علت همزمانی با زایش و شیرداری دام‌ها، فصل بهار، دانست و افزود: تب مالت بیماری شغلی است و معمولا در مناطق روستایی و در دامداران و کشاورزان مشاهده می‌شود.
وی، تماس مستقیم با دام آلوده از طریق خون و ترشحات آلوده دامی و جنین سقط شده (تب مالت علت سقط جنین در دام‌هاست) را از راه‌های انتقال بیماری به انسان برشمرد و یادآور شد: اگرچه برنامه پوشش واکسن طی سه سال اخیر افزایش مناسبی داشته است؛ اما هنوز صد درصد نیست و تردد و ورود دام‌های قاچاق از مرزهای غربی و شرقی عاملی برای عدم کنترل تب مالت در دام‌ها و نیز انسان به شمار می‌رود.
کارشناس مسئول زئونوز مرکز مدیریت بیماریهای واگیردار وزارت بهداشت، در ادامه به هموطنان به ویژه روستاییان توصیه کرد که از شیر نجوشیده استفاده نکنند و در صورت نیاز دست کم به مدت پنج دقیقه شیر جوشانده شود. هر چند بروسلا عامل تب مالت در یک دقیقه دمای جوش از بین می‌رود.
دکتر زینلی بر پرهیز از استفاده از پنیر تازه تاکید و در ادامه نگهداری پنیر تازه حداقل به مدت 2 تا 3 ماه در آب نمک را ضروری دانست و افزود: البته در تهیه بستنی‌های سنتی هم از شیر جوشیده نشده استفاده می‌شود بنابراین استفاده از بستنی پاستوریزه شده توصیه می‌شود. همچنین هموطنان به ویژه ساکنان مناطق روستایی باید از خوردن شیر، خامه، سرشیر تازه و آغوز در بعد از شیرواری خودداری کنند.
وی، با بیان اینکه در صورت معرفی دام، سازمان دامپزشکی 75 درصد قیمت دام تلف شده را پرداخت خواهد کرد، در ادامه بر ضرورت معرفی دام از سوی روستاییان به سازمان دامپزشکی تاکید کرد و افزود: همچنین روستاییان حین ذبح دام باید از وسایل حفاظت شخصی چون عینک، دستکش و چکمه استفاده کنند تا تماس مستقیمی با ترشحات و خون دام آلوده نداشته باشند.
کارشناس مسئول زئونوز مرکز مدیریت بیماریهای واگیردار وزارت بهداشت، بروسلا عامل بیماری تب مالت را نسبت به حرارت و آفتاب حساس و غیرمقاوم دانست و یادآور شد: بروسلا (عامل بروسلوز) در برابر گرما از بین می‌رود.
