در یکی از تازه‌ترین تلاش‌های صورت گرفته در این زمینه گروهی از دانشمندان موفق به شناسایی 350 گونه جدید جانوری و گیاهی در منطقه همیشه جذاب و مملو از راز هیمالایا شده‌اند. البته شناسایی این گونه‌ها طی یک دهه گذشته صورت گرفته است و اکنون به دنیا و جامعه علمی و محیط‌زیست آن معرفی شده‌اند. در میان این گونه‌های جانوری و گیاهی از کوچکترین آهوی شناخته شده جهان تا قورباغه پرنده دربرگیرنده طیف گسترده‌ای از جالب توجه‌ترین گونه‌های جانوری تازه کشف شده به شمار می‌آیند. شناسایی این تعداد گونه ناشناخته دانشمندان را بر آن داشته است تا منطقه هیمالایا را به عنوان غنی ترین منطقه زیست‌شناختی جهان عنوان کنند.
شناسایی این گونه‌های جدید گرچه شور و هیجان بی‌سابقه در محافل علمی و بخصوص زیست‌شناسی جهان به راه انداخته است، با‌این‌حال دانشمندان هشدار می‌دهند تغییرات جوی و تاثیرات نامیمون آن خطر جدی برای تنوع زیستی و مناطق زندگی این گونه‌ها به شمار می‌آید. سه‌چهارم کشفیات اخیر دانشمندان در حد فاصل سال‌های 1998 تا 2008 میلادی صورت گرفته است که از آن جمله می‌توان به 21 گونه جدید از گل‌های ارکیده در ردیف گیاهان ناشناخته اشاره کرد. اما در رده گونه‌های جانوری وضعیت از جذابیت خاصی برخوردار است. طی این مدت بالغ بر 16 دوزیست، 16 خزنده، 14 ماهی و 2 گونه پرنده جدید شناسایی شده‌اند که البته در کنار 2 گونه جدید پستاندار و حداقل 60 گونه بی‌مهره ترکیب گسترده و جالب توجهی را تشکیل می‌دهند. دکتر طارق عزیز، محقق اصلی این پروژه که تحت عنوان طرح ابتکاری «هیمالایای زنده» از بیش از یک دهه پیش کار خود را آغاز کرده است، نسبت به نتایج به دست آمده شمار قابل توجه گونه‌های مختلف جانوری و گیاهی تازه کشف شده بسیار خوش بین است.
او می‌گوید: تنوع فوق‌العاده گسترده زیست‌محیطی در منطقه‌ای همچون هیمالایا نشان از طبیعت بکر این منطقه از جهان دارد. با این حال همه چیز در گرو تغییرات جوی است. صندوق جهانی حمایت از حیات وحش از کشورهای مختلف جهان خواسته است تا طرح جامعی را برای حمایت‌های همه جانبه از این منطقه جهان که شامل بخش‌هایی از تبت و میانمار نیز می‌شود ارائه و به مرحله اجرا در آورند.
در قالب این طرح از کشورهای مختلف جهان خواسته شده است تا مجوزهای لازم برای مقامات محلی جهت مدیریت جنگل‌ها، چمنزارها و تالاب‌ها صادر شود. نگرانی اصلی این سازمان و سایر مراکز حفاظت کننده از محیط زیست و حیات وحش جهان بر این است که گونه‌های تازه شناسایی شده از جمله گونه‌های جانوری به دلیل آن‌که هیچ نوع انطباقی محیطی با محیط زندگی صنعتی انسان‌ها ندارند، بشدت در معرض نابودی و خطر انقراض نسل قرار دارند.
اما آنچه درخصوص کشف این همه گونه‌های جدید جالب توجه بوده، منحصربه‌فرد بودن برخی از گونه‌های تازه کشف شده است. در میان این 350 گونه کوچکترین آهوی شناسایی شده در جهان است که ارتفاعی تنها درحدود 60 تا 80سانتی‌متر و وزنی بالغ بر 11کیلوگرم دارد. دانشمندان ابتدا معتقد بودند این حیوان در شمال میانمار شناسایی شده است، بچه آهویی از گونه‌های شناسایی شده در گذشته است، اما بررسی‌هایDNA نشان داد این آهو از گونه‌ای تازه شناسایی شده است.
در میان این گونه‌ها نوعی قورباغه نیز به جهت رنگ پوست خاصی که دارد بشدت جلب توجه می‌کند. دانشمندان این قورباغه را که دارای پوستی روشن است در مناطق شمال شرق هند شناسایی کرده‌اند. این حیوان با استفاده از پاهای دراز خود می‌تواند براحتی در هوا پرواز کرده و همچون یک گلایدر مسافت طولانی را در هوا سپری کند. شناسایی 2 گونه جدید از گربه ماهی به رنگ قهوه‌ای شکلاتی در نپال نیز حیرت دانشمندان را به دنبال داشته است. این آبزیان می‌توانند به طرز خیره‌کننده‌ای خود را به صخره‌های بسترهای آبی و رودخانه‌های خروشان بچسبانند. دیپارک بوهارا، وزیر حفاظت از خاک و جنگل‌های نپال با اشاره به این کشفیات تاریخی گفت: حقیقتا برای همگان حیرت‌انگیز است که شاهد شناسایی شمار قابل توجهی از گونه‌های جانوری و گیاهی در هیمالایا باشیم.
این شمار قابل توجه از گونه‌های جدید درحالی شناسایی شده‌اند که پیش‌بینی می‌شود در هفته‌ها و ماه‌های آینده و همزمان با انجام تحقیقات بیشتر، گونه‌های بیشتری نیز شناسایی شوند. اطمینان خاطر دانشمندان و کارشناسان محیط زیست این منطقه از جهان تا به آنجاست که از شناسایی احتمال به یقین بیش از 3 هزار گونه جدید در سال‌های آتی خبر داده می‌شود. یکی از دانشمندانی که در این پروژه حضور داشته است، می‌گوید: همه چیز به آینده بستگی دارد. در صورتی که تحقیقات دامنه‌دار و بر اساس برنامه‌ریزی‌های گسترده در سال‌های آینده ادامه یابد، می‌توان امیدوار بود که تا 5 سال آینده بین 3 تا 5 هزار گونه جانوری و گیاهی جدید و شناخته نشده دیگر در این منطقه از جهان شناسایی شود. درحالی که طی روزهای اخیر شناسایی این همه گونه‌های جدید توجه دانشمندان سراسر جهان را به همراه داشته است، اما در همین حال نگرانی‌های زیادی نیز درخصوص تأثیر تغییرات جوی بر وضعیت موجود و تغییرات احتمالی در محیط زیست این گونه‌ها مطرح شده است. از این رو بیم آن می‌رود تا با تداوم روند فعلی برخی از حساس‌ترین این گونه‌ها در معرض خطر جدی انقراض نسل قرار گیرند.
دانشمندان بر این عقیده‌اند درحالی که تغییرات جوی تأثیرات خاص خود را روی این منطقه و سایر مناطقی از این دست در سراسر جهان می‌گذارند، اقدامات مستقیم انسانی نیز بر تشدید بحران موجود خواهد افزود.
بررسی‌ها نشان داده‌اند در این منطقه از جهان و مناطق اطراف درحدود یکصد سد کوچک و بزرگ در حال ساخت است که این روند می‌تواند بر تأثیرگذاری بیشتر تغییرات جوی بر محیط‌زیست این گونه‌ها دامن زند. این برای نخستین‌بار نیست که اقدامات مستقیم بشری در کنار تغییرات جوی که خود عمدتا در نتیجه همین اقدامات مستقیم شکل می‌گیرند، محیط زیست و تنوع گونه‌های جانوری را در معرض خطر جدی قرار می‌دهد و البته پیش‌بینی می‌شود آخرین بار نیز نخواهد بود. با این حال درخصوص گونه‌های تازه شناسایی شده این نگرانی نیز مطرح می‌شود که خیلی زودتر از آنچه تصور می‌شود، به جمع گونه‌های منقرض شده پیوسته و در خوشبینانه‌ترین حالت، تک نمونه‌هایی از آنها را در مناطق حفاظت شده شاهد باشیم.
کوچکترین آهوی جهان: این آهو در سال 1999 در مناطق شمالی برمه (میانمار) شناسایی شده است و به عقیده دانشمندان کوچکترین گونه آهوی شناخته شده در جهان به شمار می‌آید. این حیوان تنها کمی بیشتر از 70 سانتی‌متر ارتفاع و در حدود 11 کیلوگرم نیز وزن دارد. دانشمندان ابتدا بر این باور بودند که این حیوان بچه آهویی از گونه‌های شناسایی شده در گذشته است، اما بررسی‌هایDNA نشان داد که این آهو از گونه‌ای تازه شناخته شده است.
قورباغه پرنده: این گونه جدید از قورباغه‌ها به رنگ سبز روشن بوده و با پاهایی قرمزرنگ، جلوه‌ای خاص در طبیعت منطقه هیمالایا دارد. این حیوان با استفاده از پاهای دراز خود می‌تواند به راحتی در هوا پرواز کرده و همچون یک گلایدر مسافت طولانی را در هوا سپری کند.
گونه‌ای جدید از عقرب: این جانور ازجمله گونه‌های جدیدی است که در سال 2004 و در پارک ملی چیتوان نپال شناسایی شد. این نخستین گونه عقربی است که در این کشور شناسایی شده است و تنها کمی بیش از 5/7 سانتی‌متر طول دارد. کاسه سنگی پشت این عقرب صاف و صیقلی است.
گونه‌ای خاص از شقایق‌ها: این گیاه گونه‌ای جدید و نشناخته از شقایق است که در سال 2006 در منطقه هیمالایا شناسایی شد. محققانی که این گیاه را شناسایی کرده‌اند از گستردگی خیره‌کننده آنها در مناطق وسیعی از شرق هیمالایا خبر داده‌اند.
در این منطقه مرموز از جهان طی 10 سلال گذشته به طور متوسط هر‌ساله 24 گونه گیاهی جدید شناسایی شده است.
مار گرگی: این گونه جدید از مارها در مناطق پست جنگلی آسام هند شناسایی شده است. این مار به رنگ سیاه بوده و روی آن نوارهای سفیدرنگی جلب توجه می‌کند. طول این مار به زحمت به نیم متر می‌رسد.
