احکام هیات بدوی انتظامی با تخلف یا قصور صورت گرفته تناسب ندارد/ تشخیص پاراکلینیکی فرهنگ‌سازی نشده و جوامع سنتی‌تر، ارجاع کیس به آزمایشگاه را به بی‌سوادی دامپزشک نسبت می‌دهند!

حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: «قوانین هیات بدوی انتظامی خیلی بازدارنده نیستند، چون با تخلف یا قصور صورت گرفته، تناسب ندارند.» این را رئیس نظام دامپزشکی استان کردستان به حکیم مهر می‌گوید: «یکی از مشکلاتی که از جانب قوانین غیربازدارنده پیش می‌آید این است که اداره کل دامپزشکی خیلی از شکایات را به دادگاه‌های عمومی می‌فرستد. اگر هیات بدوی یک بازدارندگی ایجاد می‌کرد، اداره کل هم راغب می‌شد که پرونده‌ها را به نظام بفرستد.»

از نظر «دکتر صباح کریمیان» در جوامع سنتی‌تر ما تشخیص پاراکلینیکی هیچ معنایی ندارد و فرهنگ‌سازی هم نشده است: «همکار ما کیس را به آزمایشگاه ارجاع می‌دهد در حالی که دامدار اصلا راغب به این کار نیست و می‌گوید دامپزشک آن‌قدر بی‌سواد است که به پاراکلینیک فرستاد!»

وی ضمن انتقاد از اینکه گاهی دوستان حامی حیوانات هجمه‌ای را به سمت دامپزشک می‌آورند و سال‌ها تلاش و زحمت یک دامپزشک در جهت جمع‌آوری اعتبار در استان را از بین می‌برند، تصریح می‌کند: «متاسفانه خیلی اوقات از فضای مجازی هم به صورت ناسالم استفاده می‌شود و همکاران ما از این هجمه‌ها متضرر می‌شوند. اگر حکم یا قانونی وجود داشت که می‌گفتند اگر بی‌گناهی دامپزشک احراز شد، می‌تواند احقاق حق کند، خیلی خوب بود اما خب دامپزشکان اصلا پیگیر این مسائل نیستند.»

حکیم مهر: آقای دکتر، ارزیابی شما از شکایاتی که از دامپزشکان و از مراکز دامپزشکی شامل کلینیک، داروخانه، بیمارستان و... در هیات بدوی انتظامی شورای نظام دامپزشکی استان‌ مطرح می‌شود، چیست؟

واقعیت این است که هیات بدوی انتظامی نظام دامپزشکی استان کردستان غیرفعال است. از آنجا که نظام دامپزشکی استان کردستان به شکل سرپرستی اداره می‌شود، در قانون آمده که استان‌هایی که هیات بدوی آنها غیرفعال است، باید پرونده‌های خود را به استان‌های مجاور بفرستند. لذا ما پرونده‌ها را به استان کرمانشاه می‌فرستیم و دوستان در آنجا لطف کرده و پیگیری می‌کنند.

حکیم مهر: فراوانی شکایت‌های استان شما که به کرمانشاه فرستاده می‌شود، بیشتر در چه حوزه‌ای و چه زمینه‌هایی متمرکز است؟

خوشبختانه تعداد شکایات کم است که یکی از دلایل آن حضور همکاران و کلینیسین‌های حاذق در استان است. بیشتر شکایات از سوی دامداران بابت تلف شدن دام یا جواب نگرفتن در روند درمان است. مثلا مورد داشتیم که دامپزشک قصور کرده و خسارت مالی به دامدار رسیده و دام هم زنده مانده و هیات بدوی هم رای خود را صادر کرده است. مشکلی نیست و از این نظر شکایت خیلی کم است اما اگر سالی یک یا دو مورد هم باشد، آن را به استان کرمانشاه ارجاع می‌دهیم و در آنجا کار را انجام می‌دهند.

حکیم مهر:‌ از نظر شما نقاط ضعف قوانین در حوزه هیات بدوی انتظامی چیست؟

از نظر بنده قوانین هیات بدوی انتظامی خیلی بازدارنده نیستند، چون با تخلف یا قصور صورت گرفته، تناسب ندارند. مثلا مورد داریم که یک همکار ضرر مالی خیلی بزرگ چند میلیون تومانی به خاطر سهل‌انگاری خود به متقاضی وارد کرده و هیات بدوی اعلام کرده که طبق قانون، تذکر شفاهی بدون درج در پرونده در نظر گرفته می‌شود. درست است که ما به‌عنوان نظام دامپزشکی، وکیل بخش خصوصی هستیم اما انسان باید حق را مدنظر قرار دهد و این جریمه اصلا بازدارنده نیست. اگر این اتفاق برای مرتبه دوم رخ دهد، جریمه کمی سنگین‌تر شده و این‌بار درج در پرونده می‌شود. این عدم بازدارندگی باعث می‌شود که همکاران کم‌توجه شوند. از طرفی در جرایم، جبران مال هم پیش‌بینی نشده است و لذا متاسفانه شاهد هستیم که هیات بدوی خیلی برای همکاران مهم نیست.

مشکل دیگری که از جانب قوانین غیربازدارنده پیش می‌آید این است که اداره کل دامپزشکی خیلی از شکایات را به دادگاه‌های عمومی می‌فرستد. البته این روندی که دوستان انجام می‌دهند، قانونی است و محاکم عمومی حق رسیدگی به کلیه پرونده‌ها به جز محاکم انقلاب را دارند اما اگر هیات بدوی یک بازدارندگی ایجاد می‌کرد، اداره کل هم راغب می‌شد که پرونده‌ها را به نظام بفرستد. کمااینکه هیات بدوی انتظامی نظام دامپزشکی متشکل از یک هیات پنج نفره‌ است که یک نفر آنها قاضی و سایر اعضا هم دامپزشک هستند و این کار تخصصی‌تر است. اما پرونده‌هایی که به محاکم عمومی می‌روند، اگر جناب قاضی لازم بدانند و لطف کنند، آن را می‌فرستند که ازسوی یک دامپزشک معتمد بررسی شود. اما در هیات بدوی اولویت بر این است که نظرات تخصصی باشد اما متاسفانه چون قوانین بازدارنده نیست، شکایاتی که از طرف ارگان‌های حاکمیتی می‌آید، به هیات بدوی ارسال نمی‌شود. البته اخیرا یک مورد از شهرستان‌ها داشتیم که ارجاع داده شد اما اکثرا شکایات را به محاکم عمومی می‌فرستند.

حکیم مهر: اتفاقا یکی از سوالات من این بود که چرا از دامپزشکان در دادگاه‌های عمومی شکایت می‌شود؟ آیا راهکاری اندیشیده شده در مورد اینکه دامپزشک مجبور نشود در این حوزه پاسخ‌گو شود یا حتما الزام دارد که برود؟ این همپوشانی برای چیست؟

این مساله از روی اختیار است. تا آنجا که من می‌دانم، اداره دامپزشکی مختار است که شکایات را به دادگاه عمومی یا هیات‌های بدوی منتقل کند. البته اگر به هیات بدوی می‌آمد، خیلی بهتر و بررسی‌ها تخصصی‌تر بود و تا آنجا که امکان داشت به طرفین ضرر و زیان نمی‌رسید. اما دادگاه‌های عمومی مختار هستند کلیه پرونده‌های حقوقی را بررسی کنند. به همین دلیل این اختیار را به دوستان بخش حاکمیتی دامپزشکی دادند که این پرونده‌ها را به صلاحدید خود یا به هیات بدوی و یا به دادگاه عمومی بفرستند.

ما با مدیرکل دامپزشکی استان نیز در تماس بودیم و قرار بر این شد که شکایات به هیات بدوی بیاید و فعلا که نیامده است. کمیته هیات بدوی کرمانشاه هم خیلی فعال هستند و سر وقت به پرونده‌ها رسیدگی می‌کنند اما متاسفانه فعلا چنین موردی نداشتیم که شکایت از طریق اداره کل به هیات بدوی استان بیاید.

حکیم مهر: اساساً دامپزشکان باید چه مواردی را رعایت کنند که درگیر شکایات نشوند؟

واقعیت این است که باید تعهد علمی و اخلاقی داشته باشند که خوشبختانه اکثر همکاران ما دارند. یک مقدار دقت بیشتر لازم است و اینکه خودشان ناظر از صفر تا صد انتخاب داروها و تشخیص‌های پاراکلینیک که مهمترین بخش کار ماست، باشند. متاسفانه در جوامع سنتی‌تر ما، تشخیص پاراکلینیکی هیچ معنایی ندارد و فرهنگ‌سازی هم نشده است. همکار ما کیس را به آزمایشگاه ارجاع می‌دهد در حالی که دامدار اصلا راغب به این کار نیست و می‌گوید دامپزشک آن‌قدر بی‌سواد است که به پاراکلینیک فرستاد. اما اگر این فرهنگ‌سازی انجام می‌شد و همکار ما نیز کیس را با فراغ بال به پاراکلینیک می فرستاد، تشخیص دقیق‌تری صورت می‌گرفت و این دعاوی هم پیش نمی‌آمد. رعایت کردن اصول اولیه طبابت و پاراکلینیک مهمترین قسمت است و اگر این طور باشد، ۹۰ درصد مشکلات ما حل می‌شود.

‌حکیم مهر: برخی افراد با حربه ایجاد سروصدا و شکایت به سمت اخاذی می‌روند که گاهی منجر به صدور حکم هم می‌شود. چطور می‌شود از این مساله پیشگیری کرد؟

این موارد را هم داریم و بی‌تعارف عرض کنم که تنها راه حل آن، هیات بدوی انتظامی است. متاسفانه بیشترین درگیری ما در بحث درمانگاه‌های پت در سطح کشور است. علی‌الخصوص که دوستان حامی حیوانات، یک هجمه‌ای را به سمت دامپزشک می‌آورند و سال‌ها تلاش و زحمت یک دامپزشک در جهت جمع‌آوری اعتبار در استان را از بین می‌برند. متاسفانه خیلی اوقات از فضای مجازی هم به صورت ناسالم استفاده می‌شود و همکاران ما از این هجمه‌ها متضرر می‌شوند.

اگر حکم یا قانونی وجود داشت که می‌گفتند اگر بی‌گناهی دامپزشک احراز شد، می‌تواند احقاق حق کند، خیلی خوب بود اما خب دامپزشکان اصلا پیگیر این مسائل نیستند. در کل اگر پرونده‌ها به هیات بدوی می‌آمد، خیلی بهتر بود و این هجمه‌های ناصواب هم به سمت همکاران ما نمی‌رفت، اما متاسفانه اکثر درخواست‌ها به سمت دادگاه‌های عمومی می‌رود که در آنجا اصلا به درخواست دامپزشک توجهی نمی‌شود. این از عمده مشکلاتی است که وجود دارد.

حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.