حکیم مهر - تفاوت پنیر سنتی ، UF و پروسس / دکتر ثریا نواب پور - دامپزشک و کارشناس ارشد صنایع لبنی
پنیرهای سنتی در کارگاه‌های سنتی پنیر به روش انعقادی تولید می‌شوند. در این فرآیند به شیر، مایه پنیر اضافه می‌شود و این مایه کازیین محلول در شیر را به صورت نامحلول درمی‌آورد و باعث رسوب آن می‌شود. رسوب کازیین را پنیر می‌نامیم که درنهایت، هم به آن نمک می‌زنند و هم آن را آبگیری می‌کنند.
کارخانه‌های پنیر UF(اولترا فیلتراسیون)، پنیرهای فراپالایش شده تهیه می‌کنند. در سیستم UF، ابتدا شیر را از صافی‌های مخصوصی به نام صافی‌های غشایی عبور می‌دهند. پروتئین‌های محلول در آب شیر و پروتئین‌های نامحلول آن (کازیین) پشت این صافی‌ها می‌مانند و به این ترتیب شیر کم‌کم غلیظ می‌شود. تولید‌کنندگان به این شیر تغلیظ شده آنزیم می‌افزایند و لخته پنیر ایجاد می‌شود بدون اینکه پروتئین‌های محلول در آب شیر از آن جدا شود. با افزودن آنزیم به شیر با قوام معمولی، فقط کازیین لخته می‌شود و پروتئین‌های محلول در آب با آب پنیر از محصول جدا می‌شوند. بنابراین ارزش غذایی پنیرهای یواف از پنیرهای آب‌نمکی به مراتب بیشتر است.
به علاوه به دلیل باقی‌ماندن تمام پروتئین‌ها در پنیر UF، راندمان تولید این پنیر بیشتر است. این پنیر چربی بیشتری دارد (چربی‌ها از غشا عبور نمی‌کنند) و روی نان بهتر مالیده می‌شود. ارزش غذایی پروتئین‌های محلول در آب پنیر UF، بسیار زیاد است زیرا شبیه پروتئین‌های انسانی هستند و قابلیت هضم صددرصد دارند. پنیر یواف پاستوریزه می‌شود و به همین دلیل از لحاظ بهداشتی به پنیرهای سنتی ارجحیت دارد.
پنیرهای پروسس، علاوه بر روند پاستوریزاسیون، باز هم حرارت می‌بینند. متخصصان صنعت غذا این فرآورده‌ها را چندان مناسب نمی‌دانند زیرا برای تهیه‌شان از ضایعات انواع پنیر همراه کره و خامه استفاده می‌شود. حرارتی که به پروتئین پنیر داده می‌شود، تغییراتی در پروتئین‌ها ایجاد می‌کند، به‌طوری که برخی از آنها مانند پنیر پیتزا کش می‌آیند. علت وجود آب در بسته پنیرهای UF، نقص فرآیند تولید آنهاست.
بسیاری از مردم تصور می‌کنند در کارخانه هم پنیر به روش سنتی تهیه می‌شود و آب آن را ماده‌ای بی‌ارزش و پر از نمک می‌دانند که باید دور ریخته شود. در حالی که در یک فرآیند صحیح تهیه پنیر UF، اصلا نباید آب از پنیر خارج شود.
متشکرم از علم به روز شما 
