حکیم مهر: نظامهای بینالمللی در دنیا دانشگاهها و موسسات آموزش عالی و موسسات پژوهشی را در هر سال میلادی ردهبندی میکنند و حضور دانشگاههای ایرانی در جمع برترینها نشان از درخشش آنها در سال ۲۰۲۱ دارد.
به گزارش حکیم مهر به نقل از مهر، نظامهای رتبه بندی دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی و مؤسسات پژوهشی در هر سال میلادی، دانشگاههای دنیا را رده بندی میکنند. در حال حاضر بیش از ۶ نظام رتبه بندی در دنیا نسبت به رتبه بندی موضوعی اقدام میکنند.
این نظامها هر کدام بر اساس شاخصهایی که اعلام میکنند در هر سال میلادی، رتبه بندی موضوعی را در گروههای اصلی علوم پایه (علوم طبیعی)، علوم مهندسی و فناوری، علوم اجتماعی و علوم انسانی، پزشکی (بهداشت و سلامت) و زیر گروههای متعدد منتشر میکنند.
نظامهای رتبه بندی کیواس (QS)، تایمز (Times Higher Education)، لایدن (Leiden)، شانگهای (Shanghai) و سایمگو (scimago) رتبه بندی موضوعی خود در سال ۲۰۲۱ را تکمیل کردهاند.
دانشگاههای ایرانی در سالهای اخیر حضور پررنگتری در رتبه بندیهای جهانی داشتهاند. تصویر دانشگاههای ایرانی در رتبه بندیهای مختلف، بسته به نوع رتبه بندی، شاخصها و دسته بندی آنها در علوم مختلف گوناگون است.
شانگهای؛ نظام رتبهبندی مبتنی بر کیفیت آموزش، برونداد پژوهشی و عملکرد
رتبهبندی شانگهای برای اولین بار در سال ۲۰۰۳، در سطح بینالمللی منتشر شد و از آن سال به بعد بهطور سالانه به روز میشود. شانگهای یکی از سه نظام معتبر رتبه بندی در سطح بینالمللی است که کیفیت آموزش، کیفیت اعضای هیئت علمی، برونداد پژوهشی و عملکرد سرانه، توسط شش شاخص ارزیابی میشوند.
این ۶ شاخص عبارتند از: تعداد فارغالتحصیلان برنده جایزه نوبل یا فیلد مدال، تعداد اعضای هیئت علمی برنده جایزه نوبل یا فیلد مدال، تعداد محققان پراستناد در ۲۱ حیطه موضوعی، تعداد مقالات منتشر شده در دو مجله Nature و Science، تعداد مقالات نمایه شده در نمایهنامههای توسعه یافته علوم و علوم اجتماعی و عملکرد دانشگاهی با توجه به اندازه سازمان.
کیفیت آموزش ۱۰ درصد، کیفیت اعضای هیأت علمی ۲۰ درصد، پژوهشگران پراستناد ۲۰ درصد، برونداد پژوهشی ۲۰ درصد، مقالات نمایه شده ۲۰ درصد، عملکرد سرانه ۱۰ درصد وزن دارند. منابع گردآوری داده در این رتبه بندی شامل وب سایتهای جوایز نوبل، مدال فیلدز، پایگاههای اطلاعاتی و اطلاعات آماری دولتی و اطلاعات پژوهشی دانشگاهها از پایگاه استنادی WOS است.
در رتبه بندی کلی سال ۲۰۲۱ شانگهای از جمهوری اسلامی ایران ۱۱ دانشگاه حضور داشتند و این در حالی است که در سال ۲۰۱۴ تنها یک دانشگاه ایرانی در جمع هزار دانشگاه برتر دنیا قرار داشت.
در رتبه بندی موضوعی شانگهای در سال ۲۰۲۱ بیش از ۱۸۰۰ دانشگاه از میان ۴۰۰۰ دانشگاه در ۹۳ کشور و منطقه جهان در ۵۴ موضوع در علوم طبیعی، مهندسی، علوم زیستی، علوم پزشکی و علوم اجتماعی رتبه بندی شدند.
جدول دانشگاههای ایرانی حاضر در رتبه بندی موضوعی ۲۰۲۱ شانگهای
تکرار نام دانشگاههای ایرانی حاضر در هر گروه در رتبه بندی موضوعی ۲۰۲۱ شانگهای
رتبه بندی سایمگو؛ حضور پررنگ ایرانیها در شاخصهای تحقیقات و نوآوری و اجتماعی
به گزارش مهر، نظام رتبهبندی سایمگو یا رتبهبندی SCImago در دانشگاه گرانادا اسپانیا و براساس تعداد مقالات علمی مؤسسات آموزش عالی کشورهای مختلف موجود در بانک اطلاعاتی اسکوپوس انجام میشود. در این رتبه بندی از سه شاخص تحقیقات و نوآوری و اجتماعی به صورت ترکیبی استفاده میشود، شاخص تحقیقات ۵۰ درصد و شاخص نوآوری ۳۰ درصد و شاخص اجتماعی ۲۰ درصد وزن دارند.
سایماگو برای رتبه بندی مؤسسات آنها را در چند بخش دولتی، سلامت، آموزش عالی و خصوصی و سایر دست بندی میکند. در نسخه ۲۰۲۰ سایماگو، ۷ هزار و ۲۶ مؤسسه رتبه بندی شدند و ۱۶۱ مؤسسه آموزشی و پژوهشی از جمهوری اسلامی ایران در این رتبه بندی حضور دارند.
دانشگاههای ایرانی در این رتبه بندی در موضوعات مختلف نام شأن تکرار شده است.
جدول دانشگاههای ایرانی حاضر در رتبه بندی موضوعی ۲۰۲۱ سایماگو
به گزارش مهر، تصویر دانشگاههای ایرانی تصویر درخشانی در رتبه بندیهای جهانی است. این در حالی است که تا یک دهه پیش تنها تعداد معدودی از دانشگاهها در این رتبه بندی ها حضور داشتند. البته باید به این موضوع توجه داشت که هر یک از رتبه بندی ها از شاخصهای مختص خود پیروی میکنند بنابراین با شناخت هر نوع رتبه بندی میتوان به تفاوت حضور دانشگاههای ایرانی در این نظامها پی برد.
مثل اینکه وزارت علوم بیاد جمع همه دانشگاهخ ه های کشور را با یک اسم شرکت بده و خب در همه رشته ها اول میشه!