حکیم مهر - اگر کمی دقت کنیم تعداد بسیار زیادی از قوطی‌های رنگارنگ و خالی را در اطراف خودمان می‌بینیم قوطی آبمیوه، غذای آماده یا هر نوع خوراکی دیگر. طبق آمار موجود در شهرهای بزرگ روزانه چندین میلیون عدد از این قوطی‌ها به عنوان زباله به مراکز بازیافت می‌رسند و به این ترتیب پی به اهمیت این قوطی‌ها و تکنولوژی آنها در زندگی خودمان می‌بریم.
به هرحال وقتی برای خرید روزانه به فروشگاه نزدیک محل کار یا منزلتان می‌روید با ردیف‌های بسیار زیادی از این قوطی‌های رنگارنگ مواجه خواهید شد که بسیاری از آنها تقریبا شبیه آثار هنری هستند و به طور منحصربه‌فردی برای جلب توجه خریدار روی آنها تزئین شده واز برچسب‌های بسیار زیبا استفاده شده که شاید شما چند دقیقه‌ای مقابل ردیف آنها بایستید و فقط به آنها نگاه کنید و دست آخر هم شاید در سبد خریدتان بدون هیچ نیازی یکی از آنها را قرار دهید و به لیست خرید خودتان بیفزایید، اما آیا تا به حال هیچ فکر کرده‌اید که این قوطی‌ها از چه تاریخی و چگونه راهشان را به زندگی ما و کابینت‌های آشپزخانه ما باز کردند؟
جرقه ظهور صنعت کنسروسازی در ذهن یک پادشاه کشورگشا و جنگ‌طلب به نام ناپلئون بناپارت زده شد.
یکی از مسائل مهم این شخص در جنگ‌ها تامین غذا برای سپاهیان خود بود. در قدیم وقتی سپاهیان برای جنگ روانه می‌شدند، هنگام عبور از روستاها و شهرهای مسیر خود هر آنچه از خوراکی‌های موجود را که می‌توانستند با خود حمل کنند غارت می‌کردند یا اگر در کشور خودشان بودند حاکمان منطقه را وادار می‌کردند که غذای سپاه را تامین کنند بنابراین تقریبا روزانه مجبور به تهیه غذا بودند. این موضوع برای ناپلئون غیرقابل تصور بود که زمان زیادی از لشکریانش به تهیه غذا تلف شود در صورتی که او می‌توانست همان زمان را مشغول کشورگشایی باشد.
بنابراین طبق اطلاعیه‌ای برای تمام سرآشپزان معروف کشورش جایزه‌ای کلان معادل 12هزار فرانک را تعیین کرد و دستور داد هرکسی که توانست راهی برای پخت غذا و نگهداری طولانی مدت آن به‌طوری که این غذا در بسته‌بندی قابل حمل باشد پیدا کند آن جایزه را به او بدهند.
بهترین پیشنهادی که توسط یک سرآشپز معروف برای او رسید و تقریبا قابل اجرا بود این بود که غذاهای آماده را در شیشه‌هایی بریزند و در آنها را ببندند و برای تغذیه سربازان به جبهه‌های جنگ روانه کنند البته این پیشنهاد بسیار خام و ابتدایی بود، اما قابل اجرا بود. این پیشنهاد چندین مشکل هم داشت که مهم‌ترین آن این بود که فقط غذایی مانند سوپ قابل انتقال بود و مدت زیادی امکان نگهداری آن مواد غذایی نبود چون آنها کپک می‌زدند ولی در آن روزگار بهترین گزینه بود. بنابراین اولین بار غذاهای بسته‌بندی شده در سال 1795 میلادی در زمان حکومت ناپلئون پا به زندگی بشر گذاشت.
سال 1809 میلادی فردی به نام نیکلاس آپرت یا همان پدر کنسرو توانست بهترین روش برای تهیه کنسرو را به دولت فرانسه ارائه دهد. نیکلاس برای نگهداری طولانی مدت غذاهای بسته‌بندی شده از همان روش استرلیزه استفاده کرد. او توانست جایزه را به خود اختصاص دهد و صنعت کنسروسازی را بنا نهاد.
بعد از ابداع روش نیکلاس حالا نوبت به ابداعی جدید در صنعت بسته‌بندی آن بود که تا آن زمان از همان شیشه استفاده می‌شد. شیشه گزینه مناسبی برای بسته‌بندی غذا نبود و امکان انتقال و جابه‌جایی این غذاها را بسیار محدود می‌کرد و همین امر باعث پیدایش صنعت قوطی‌سازی شد.
صنعت قوطی کنسرو سال 1810 میلادی توسط مردی انگلیسی به نام پتر دوراند پایه‌گذاری شد. او از پادشاه جورج سوم دستوری مبنی بر گسترش آن صنعت دریافت کرد و پس از تحقیقات فراوان و مهاجرت به آمریکا توانست یک قوطی کنسرو با ورقه نازکی از آهن بسازد و آن را به صنعت کنسروسازی در سال 1818 میلادی معرفی کند.
بعد از آهنی شدن بسته‌بندی غذاها یا همان کنسروها برای بستن در این قوطی‌ها و باز کردن آن مشکلات بسیاری وجود داشت به صورتی که برای باز کردن در قوطی‌های حلبی، سربازان از سرنیزه‌ها یا حتی هر وسیله دیگری نیز استفاده می‌کردند. این خود بسیار کار دشوار و سختی بود.
درست در همین زمان بود که دربازکن اختراع شد؛ وسیله‌ای قابل حمل و با روش کار بسیار ساده که سال‌های اخیر در آشپزخانه‌ها حتی مدل برقی آن نیز دیده می‌شود، ولی مهم‌ترین مشکل طعم و مزه غذاها بود که اغلب ترش‌مزه بود یا شاید حتی بعضی اوقات مزه قوطی به خود گرفته بود. برای حل این موضوع کمی زمان بیشتری نیاز بود که شاید باعث انقلابی بزرگ در این صنعت نیز شد.
