حکیم مهر - در سبد محصولات غذایی تقلبی که این روزها خبرهای بسیاری از ورودشان به بازار را می‌شنویم، خاویار تقلبی را کم داشتیم که آنهم به لطف برخی افراد سودجو وارد بازار شد و به‌نظر می‌رسد با این کنترل‌هایی که روی محصولات تقلبی همچون عسل و روغن زیتون و... صورت می‌گیرد درآینده نیز باید منتظر ورود سایر محصولات غذایی تقلبی به بازار باشیم.
درحالی خبر ورود خاویارهای تقلبی به بازار ایران را می‌شنویم که هنوز زمان زیادی از خبر واردات عسل و روغن زیتون‌های تقلبی و خطراتی که اینگونه محصولات بر سلامت مصرف‌کنندگان، اقتصاد کشور و زندگی تولیدکنندگان دارد، نگذشته است و به‌نظر می‌رسد بازار اینگونه محصولات تقلبی آنقدر داغ بوده و برای سودجویان پرمنفعت است که هرچند وقت یکبار شاهد اضافه شدن محصولی به فهرست محصولات تقلبی هستیم.
درباره خاویارهای تقلبی سیدمصطفی عقیل‌نژاد ـ مدیر امور ماهیان خاویاری شرکت مادر تخصصی ماهیان خاویاری گلستان تاکید کرد: خاویارهای تقلبی وارد شده به کشور ماهیتا خاویار نبوده و شبه خاویار هستند.
وی افزود: براساس اطلاعات بدست آمده این خاوریارهای تقلبی به شکل غیر قانونی و غیر مجاز از مرزها وارد کشور شده و تحت عنوان خاویار فروخته می‌شوند.
عقیل نژاد تصریح کرد: در این خاویارها از اسانس‌ها و رنگ دانه‌هایی استفاده می‌شود که جنبه سرطان‌زایی داشته و از نظر بهداشتی قابل تائید نیستند بنابراین مصرف‌کنندگان نباید تحت هیچ شرایطی از این خاویارها استفاده کنند چراکه استفاده از این خاویارها در سلامت مردم تاثیر منفی خواهد داشت.
وی خاطرنشان کرد: در حال حاضر بخش‌های مختلف در حال جلوگیری از واردات این خاویارها بوده و به دنبال جمع‌آوری این خاویارها از بازار هستند.
این درحالی است که کاظم فرهمند ـ نایب رییس کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس گفته است: در حالیکه ده‌ها کیلوگرم خاویار تقلبی در بازار وجود دارد، هنوز اقدامی جدی برای جمع‌آوری آن انجام نشده است. فرهمند همچنین اظهار کرده که خاویارهای مصنوعی که امروزه در برخی کشورها نظیر روسیه و اسپانیا رونق گرفته از موادی نظیر روغن زیتون، ادویه، رنگ‌های مصنوعی، سیستم و ماده‌های نگهدارنده تهیه شده که پس از مدتی به ماده‌ای ژله مانند تبدیل شده و ارزش غذایی خود را از دست می‌دهد و البته حجم قابل توجهی از این خاویارها از طریق مبادی غیررسمی و قاچاق وارد کشور شده است و به قیمت بسیار نازل در بازار به فروش می‌رسد.
البته دکتر سیدعلی بابایی ـ رییس شبکه دامپزشکی شهر تهران به سوءاستفاده افراد سودجو با عرضه محصولات صناعی ساخته شده از برخی ترکیبات مثل پارافین، ژلاتین و برخی روغن‌ها و شکل دهی ترکیبات مذکور بصورت دانه‌های خاویار و بسته‌بندی در ظروف شکیل و لیبل‌گذاری با حک تصویر ماهیان خاویاری و در اغلب موارد با درج تولید کشورهایی نظیر آذربایجان اشاره کرده و گفته که این شبکه با جدیت پیگیر موضوع بوده و نسبت به ضبط و معدوم‌سازی خاویارهای تقلبی با هماهنگی به مراجع انتظامی و قضایی اقدام می‌کند.
وی همچنین از مردم خواسته که از خاویارهای عرضه شده با قیمت‌ها و لیبل‌های غیرمتعارف استفاده نکرده و در صورت مشاهده موارد مذکور با شماره تلفن‌های رسیدگی به شکایات مردمی شبکه دامپزشکی شهر تهران (66591004 ـ 66591005) تماس گرفته و خواستار پیگیری شوند.
اما اینکه چرا باید چنین محصولاتی به سادگی وارد کشور شوند موضوعی است که فرامرز خطیبی ـ مدیر روابط عمومی شرکت مادر تخصصی خدمات کشاورزی آن را ناشی از سهل‌انگاری در کنترل مرزها عنوان کرده و گفته است: در یکی دو سال اخیر این روند تشدید شده و این محصول قلابی به صورت قاچاق و همراه بار مسافر به کشور وارد می‌شود.
وی افزوده است: بسیاری از بیماران که با تجویز پزشک باید خاویار استفاده کنند به دلیل قیمت پایین اقدام به خریداری آن می‌کنند در حالیکه ممکن است مصرف این محصول اثرات سوء بر سلامت افراد داشته باشد.
درباره ورود محصولات تقلبی به بازارهای کشورمان دکتر اسماعیل شهبازی ـ متخصص ـ نیز ورود محصولات تقلبی به بازارهای کشورمان را یک بحران بهداشتی دانست و گفت: برای جلوگیری از آسیب دیدن سلامت مصرف‌کنندگان باید به شکل قانونی با عاملان ورود محصولات تقلبی به بازار برخورد بسیار جدی صورت گرفته و نسبت به جمع‌آوری این محصولات از بازار نیز هر چه سریعتر اقدام کرد.
این متخصص ورود محصولات تقلبی غذایی از کشورهای دیگر به کشورمان را نشانه ضعف قرنطینه‌های کشور دانست و افزود: به‌نظر می‌رسد علاوه بر ضعیف بودن قرنطینه‌های کشور، در سیستم بازاررسانی و توزیع این محصولات نیز نظارت مناسبی انجام نمی‌گیرد چراکه اگر این سیستم‌های نظارتی به شکل مناسبی اعمال می‌شد اکنون شاهد ورود محصولات تقلبی به بازار نبودیم.
شهبازی با اشاره به اینکه میزان تولید خاویار در کشورمان محدود است، تصریح کرد: وقتی خاویارهای تقلبی در حجم زیاد وارد کشور شود به طور قطع تولیدکنندگان خاویار داخل کشورمان نیز از جهت این محصولات آسیب جدی خواهند دید.
وی با بیان اینکه متاسفانه در داخل کشور نیز واحدهای تولیدی فرآورده‌های کشاورزی در سطوح مختلف شناسنامه ندارند، افزود: البته هر چه به سطح روستاها نزدیک می‌شویم میزان تقلبات در برخی محصولات غذایی همچون عسل کمتر دیده می‌شود ولی با نزدیک شدن به شهرهای بزرگتر این مسائل پررنگ‌تر می‌شود.
شهبازی تاکید کرد: با شناسنامه‌دار کردن واحدهای فرآوری محصولات کشاورزی و تعریف استاندارد برای این محصولات به‌طور قطع بسیاری از این تقلب‌ها کمتر خواهد شد و مردم نیز به دنبال خرید چنین محصولاتی به جای محصولات تقلبی خواهند رفت.
وی تاکید کرد: برای جلوگیری از تولید محصولات تقلبی در داخل کشور نیز به یک استاندارد قوی و شناسنامه‌دار کردن واحدهای تولیدی شدیدا نیاز داریم چراکه در غیر این صورت علاوه بر آسیب رساندن به سلامت جامعه، بازارهای جهانی این محصولات را نیز از دست خواهیم داد.
