کشتارگاه‌ها امروزه به‌عنوان تأمین‌کننده گوشت قرمز و سفید مردم بوده و نیز در اشتغال، فرآوری و خدماتش نقش تعیین‌کننده‌ای دارند.
کشتارگاه‌های صنعتی امکان تأمین گوشت کل استان را دارند
معاون عمرانی استانداری استان کردستان در هفتمین جلسه ستاد ساماندهی کشتارگاه‌های دام کردستان، غیرفعال شدن کشتارگاه‌های سنتی دام شهرستان‌های تابعه استان را ضرورری دانست و گفت: در دو کشتارگاه صنعتی سنندج و سقز، امکان تأمین نیاز گوشت مصرفی تمامی شهرستان‌ها وجود دارد.
اردوان نوسودی افزود: میزان گوشت قرمز مصرفی استان کردستان در هفت کشتارگاه سنتی و دو کشتارگاه صنعتی و نیمه‌صنعتی هفت‌هزار و 589 تن است.
وی بر تعطیلی کشتارگاه‌های سنتی دام استان و انتقال کشتار آنها به دو کشتارگاه صنعتی سنندج و سقز به‌صورت زمان‌بندی‌شده تأکید کرد.
پس از برگزاری هشت جلسه ستاد ساماندهی کشتارگاه‌های دام کردستان، تعطیلی کشتارگاه‌های سنتی و تأمین گوشت قرمز از طریق دو کشتارگاه صنعتی استان در دستور کار قرار گرفت که تا این مدت هنوز سه کشتارگاه دیواندره، دهگلان و کامیاران فعال است.
کشتارگاه‌های صنعتی جایگزین کشتارگاه‌های سنتی می‌شوند
رئیس سازمان دامپزشکی کشور نیز در آبان‌ماه سال جاری ساماندهی بهداشتی کشتارگاه‌های دام و طیور از طریق جایگزینی کشتارگاه‌های سنتی و غیرصنعتی با کشتارگاه‌های صنعتی بهداشتی را خواستار شد و اظهار داشت: پیگیری و تجهیز کلیه کشتارگاه‌های موجود به سردخانه بالای صفر درجه سانتی‌گراد از دیگر فعالیت‌های اجرایی بخش دامپزشکی است.
دکتر سیدمحسن دستور درباره حمل و نقل دام و طیور زنده و فرآورده‌های خوراکی دام، طیور و آبزیان خاطرنشان کرد: حمل و نقل فرآورده‌ها و دام و طیور زنده مستلزم استفاده از خودروهای مناسب دارای مجوز اشتغال به حمل و نقل بهداشتی است.
وی ادامه داد: ثبت این خودروها و صدور کد رهگیری و ردیابی آنها در شبکه یکپارچه قرنطینه دامپزشکی در دستور کار قرار دارد.
خونابه‌هایی که وارد محیط زیست می‌شوند
بر اساس نظر کارشناسان، فاضلاب کشتارگاهی بسیار شبیه به فاضلاب خانگی است، اما از غلظت بیشتری برخوردار بوده و این نوع فاضلاب‌ها از مواد آلی تشکیل شده و نیز حاوی مواد معلق و جامد بسیار زیادی هستند.
این فاضلاب‌ها اگر وارد مجرای آب‌های سطحی شوند به سرعت تولید بوی نامطبوع خواهند کرد که از آنها در تثبیت این چنین فاضلاب‌هایی احتیاج به اکسیژن است آلودگی شدیدی را متوجه محیط زیست و موجودات آن می‌کنند.
منبع تولید فاضلاب کشتارگاه‌های دامی و طیور قسمت ذبح حیوانات، شستشوی امحاء و احشاء و شستشوی زمین و سرویس‌های بهداشتی کارکنان است.
کارشناسان بهداشت محیط فاضلاب کشتارگاه را بسیار قوی دانسته و داشتن بار آلی بسیار بالا شامل خون و پروتئین و... را باعث ایجاد مشکلات حاد در منطقه می‌دانند.
فاضلاب‌های تولیدشده در این صنایع وارد چاه‌ها، رودخانه‌ها و مزارع مجاور می‌شود و باعث آلودگی شدید این صنایع شده و خط آلودگی آب‌های سطحی و زیرزمینی را در پی دارد.
پساب ناشی از کشتار حیوان و شستشوی لاشه گوسفند، گاو و مرغ دارای چربی، خون، مایعات و جامدات داخل بدن حیوان در مجموع بار آلودگی نسبتاً بالایی دارد و فاضلاب این منابع به‌دلیل پراکنده شدن باکتری‌ها و ویروس‌های بیماری‌زا و همین‌طور آلوده شدن آب‌های سطحی و زیرزمینی و تجمع حیوانات موذی، تهدیدکننده سلامت افراد جامعه است.
فاضلاب کشتارگاه‌ها به‌دلیل داشتن رنگ و کدورت، جلوه زشت و ناپسندی را ایجاد می‌کند، میزان مواد ایجادکننده بو ممکن است به حدی باشد که اثرات نامطلوبی را به محیط زیست انسانی به‌وجود آورد.
مدیرکل سازمان دامپزشکی استان کردستان در این مورد گفت: در کشتارگاه سنتی دام بر روی زمین ذبح می‌شود و با ارتباط خون، خونابه، پوست، احشاء دام و لاشه حیوان با سطح زمین وارد فاضلاب و محیط زیست می‌شود.
کامران زیباکردار فاضلاب‌های کشتارگاه سنتی دام و ضایعات ناشی از آن را آلوده‌ترین فاضلاب‌ها هم برای محیط زیست خواند و تصریح کرد: این فاضلاب‌ها هم برای مردم خطرناک هستند و همچنین افراد مختلفی از قبیل سلاخ، قصاب، فروشندگان دام زنده و پرسنل کشتارگاه با لباس عادی در کشتارگاه سنتی کار می‌کنند و هم سلامت خود و هم سلامت مردم را به خطر می‌اندازند.
کشتارگاه دام سنندج در کشور کم نظیر است
وی یادآور شد: با توجه به وضعیت سازمانی و تأسیساتی، کشتارگاه صنعتی سنندج در کشور بهترین است.
زیباکردار با اشاره به مشکلات پیش روی این اقدام تأکید کرد: ناوگان حمل و نقل گوشت قرمز در استان تکمیل نبوده و این مسئله جهت تسریع در تأمین گوشت در استان باید تقویت شود.
وی همچنین گفت: کشتارگاه صنعتی دام سنندج می‌تواند کشتار دام شهرستان‌های کامیاران، دهگلان، قروه، مریوان، دیواندره و سروآباد و همچنین کشتارگاه سقز شهرستان‌های سقز، بانه و بیجار را انجام دهد.
به گفته مدیرکل سازمان دامپزشکی استان کردستان، این کشتارگاه‌ها هنوز فعال هستند و فرمانداران و شهرداری‌های این شهرستان‌ها به‌دلیل نگرانی‌های اصناف مقاومت می‌کنند و با توجه به اینکه سیاست‌گذاری هر استان در دست فرمانداران است، مسئله محیط زیست و سلامتی مردم نباید دستخوش تصمیمات نادرست شود.
زیباکردار در ادامه افزود: اگرخودروهای حمل و توزیع گوشت که برای رساندن گوشت مورد نیاز شهرستان‌ها در دستور کار شهرداری قرار بگیرد، می‌تواند هزینه عرضه گوشت را برای آنها کمتر کند.
وی با اشاره به اینکه کیفیت لاشه در کشتارگاه صنعتی بیشتر بوده است، خاطرنشان کرد: در کشتار صنعتی کنترل و نظارت بیشتر بوده و پرسنل آن با لباس‌های مخصوص و بهداشتی فعالیت می‌کنند.
زیباکردار ادامه داد: کشتارگاه واحدی است که باید توجیه اقتصادی داشته و درآمد آن به حدی باشد که هزینه‌های آن را جبران کند و اگر زنجیره کشتارگاه‌های صنعتی کامل شود اقتصاد این صنعت پربارتر می‌شود.
وی تصریح کرد: در پایین دست صنایع دامپروری و کشت علوفه گسترش یافته و همین شهرستان‌ها می‌توانند با فرآوری تولیدات دامی و اجرای طرح‌های جانبی از قبیل، چرم‌سازی، سورت روده، بسته‌بندی گوشت با برند کردستان، تولید پشم و دیگر صنایع مرتبط هم اقتصاد را شکوفا کرده و هم اشتغال‌زایی ایجاد کنند.
مصوبات جلسات ستاد ساماندهی کشتارگاه‌ها اجرایی شود
فرماندار دهگلان با اعلام اینکه کشتارگاه سنتی این شهر فعال است، اظهار داشت: جلساتی برگزار شده و ما هم با تعطیلی موافقیم که این مصوبه اجرایی شود.
محمد رضایی به ادامه سؤالات پاسخ نداد و بدون توضیح بیشتر، در پایان یادآور شد: برای انتقال دام‌ها به کشتارگاه‌ها باید ساز و کار آن فراهم شده و هماهنگی‌های لازم انجام شود.
اداره دامپزشکی باید جوابگو باشد
فرماندار دیواندره نیز از مصاحبه خودداری کرده و مسئول روابط عمومی این فرمانداری از فعال بودن این کشتارگاه خبر داد و گفت: مسئله تعطیلی کشتارگاه به ما ربطی نداشته و اداره دامپزشکی باید جوابگو باشد.
این در حالی است که در هشتمین جلسه کارگروه سلامت و امنیت غذایی کردستان فرماندار دیواندره وجود کشتارگاه سنتی دام در شهرستان‌های استان را موجب مشکلات اساسی از نظر تأمین گوشت مورد نیاز مردم دانست.
سعدی نقش‌بندی افزود: در حال حاضر گوشت مورد نیاز شهرستان دیواندره از کشتارگاه صنعتی سنندج تأمین می‌شود.
وی شیوع بیماری "تب مالت" (بروسلوز) در شهرستان دیواندره را از نظر آمار بالای آن یکی دیگر از مشکلات بهداشتی دانست و خاطرنشان کرد: دادن آگاهی لازم به مردم برای مقابله با این بیماری الزامی است.
تعطیلی کشتارگاه وظیفه ما نیست
فرماندار کامیاران در گفتگویی تفصیلی در مورد کشتارگاه سنتی این شهر گفت: این کشتارگاه فعال بوده و از مصوب شدن تعطیلی آن خبر نداشته و ما مسئول پلمپ آن نیستیم.
روحانی اداره دامپزشکی را مسئول بهداشتی یا بهداشتی نبودن کشتارگاه و گوشت تولیدی دانست و افزود: ناظر شرعی و ناظر بهداشتی در کشتارگاه داریم و گوشت با مهر دامپزشکی عرضه شده و اگر غیربهداشتی است، باید توسط دامپزشکی ضبط و معدوم شود.
وی با اعلام اینکه کامیاران اولین شهری بود که خواستار تعطیل شدن کشتارگاه بود، تصریح کرد: اما کسی با این قضیه همکاری نکرد و گوشت ذبح شده در این کشتارگاه با مهر دامپزشکی وارد بازار شده و به شهروندان عرضه می‌شود.
روحانی در مورد عدم استفاده از ظرفیت کشتارگاه سنندج با توجه به نزدیکی و مسافت کم یادآور شد: دلیل آن را باید از قصابان پرسید، زیرا نفع آنها و بازاریابی‌هایشان از کشتارگاه سنتی بالا بوده و رغبتی به این امر ندارند زیرا می‌خواهند کمترین هزینه را داشت باشند.
فرماندار کامیاران با اشاره به دلیل بسته نشدن کشتارگاه کامیاران تأکید کرد: با بسته شدن این کشتارگاه افراد شاغل در این کشتارگاه بیکار شده و نیز قصابی و ذبح دام هم به منازل کشیده شده و ما نمی‌توانیم با این مسئله برخورد کنیم.
وی اظهار داشت: گران تمام شدن هزینه گوشت از دیگر دلائل بوده و اگر قیمت تمام شده کشتارگاه سنتی با صنعتی برابر شود قصابان هم دیگر نمی‌توانند بهانه آورده و مخالفت کنند.
روحانی همچنین گفت: کشتارگاه‌های سنتی باید همزمان تعطیل شود و نیز شهرداری‌ها باید با ارائه خدمت هزینه‌ها را کمتر کرده، زیرا آنها هم ضرر می‌دهند.
عده‌ای به منافع خود فکر می‌کنند
مدیرکل سازمان دامپزشکی کردستان با تصریح بر اینکه عده‌ای به منافع خود و سودجویی شخصی فکر می‌کنند و اعتنایی به مردم و محیط زیست ندارند، گفت: منافع پنهان در خرید و فروش دام زنده، فروش پوست و احشام، عاید صنف قصابان و دلالان دام از دلائل عدم تعطیلی کشتارگاه سنتی محسوب می‌شود.
زیباکردار افزود: تا به حال کمیته ساماندهی کشتارگاهی استان هشت جلسه تشکیل داده که مصوبات آن مبنی بر تعطیلی کشتارگاه‌های سنتی بوده و که شهرستان‌های کامیاران، دیواندره و دهگلان این مصوبات را اجرایی نکرده‌اند.
تعرفه کشتارگاه صنعتی، به ازای هر کیلوگرم گوشت 340 تومان
مدیرعامل کشتارگاه صنعتی سنندج در گفتگویی اختصاصی در مورد تعرفه‌های کشتار دام در این کشتارگاه اظهار داشت: کارمزد قیمت کشتار گوشت در این کشتارگاه 340 تومان بوده که باتوجه به قیمت رسمی اعلام شده بازرگانی هر کیلوگرم 26 هزار تومانی گوشت، تنها 1.3 درصد است.
حسینی از گران شدن 230 درصدی گوشت خبر داد و خاطرنشان کرد: چوبداران گوشت را هر هفته به‌صورت تصاعدی 500 تومان گران می‌کنند این هزینه 1.3 درصدی کارمزد کشتارگاه چه ضرری می‌تواند برایشان داشته باشد!
وی ادامه داد: اختلاف قیمت کشتارگاه صنعتی و سنتی زیاد نبوده و دلائل اصناف و قصابان تنها بهانه است.
حسینی همچنین اعلام آمادگی کرد که کشتارگاه صنعتی سنندج حاضر است با بسته‌های تشویقی، ارائه سرویس‌های بهداشتی و مجهز، اختصاص یارانه و نیز حمل و نقل گوشت باتوجه به آمادگی یک بخش خصوصی شهرستان‌ها را حمایت کند.
پنج دستگاه خودروی توزیع گوشت به آدرس‌های اشتباه رفتند
مدیرعامل کشتارگاه سنندج تصریح کرد: بر اساس تفاهم‌نامه بین سازمان دامپزشکی کشور و سازمان شهرداری‌های کشور بنا شد به ازای تعطیلی هر کشتارگاه یک خودروی حمل گوشت رایگان اختصاص یابد.
وی یادآور شد: این ماشین‌های تشویقی برای خدمات کشتارگاهی بود که به اشتباه توزیع شد.
حسینی با تصریح بر اینکه مسئولان نتوانستند این خودروها را برگشت دهند، تأکید کرد: مشخص نشد بر چه اساسی این خودروها به شهرهایی همچون موچش، دلبران و سریش‌آباد بروند.
وی در پایان اظهار داشت: هرچند حمل گوشت از کشتارگاه وظیفه فرمانداران و شهرداران شهرها است، اما یک بخش خصوصی حمل و نقل برای توزیع گوشت به شهرستان‌های دیگر اعلام آمادگی کرده است.
با توجه به اینکه زنجیره مرغ در استان کردستان کامل بوده و هیچ نوع مشکلی در مورد تولید، عرضه و فروش مرغ به‌جز مسئله گرانی وجود ندارد، چرا این زنجیره در مورد تولید، عرضه و فروش گوشت اعمال نمی‌شود؟
آیا نباید زد و بندهای قصابان، چوبدارن و قپانداران از بین رود و تکنسین دامپزشکی جای خود را به دامپزشک بسپرند؟
