اقدامات اداره کل دامپزشکی استان تهران در پیشگیری از خسارات سیل‌های اخیر چه بود؟

حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: وقوع سیل‌های ویرانگر اخیر در اقصی نقاط کشور و بروز خسارات فراوان به زیرساخت‌های مختلف جامعه، این سوال را در ذهن ایجاد می‌کند که اساسا سیل چه صدماتی می‌تواند به حوزه دامپزشکی وارد کند و اداره کل استان‌ تهران، از لحاظ آمادگی برای پیشگیری از این خسارات، در چه وضعیتی قرار دارند؟

برای بررسی این موضوع در سطح استان تهران، به سراغ «دکتر مسعود محمدیان» مدیرکل دامپزشکی استان رفتیم و دقایقی را با او به گفت‌وگو نشستیم.

حکیم مهر:‌ آقای دکتر، مدیریت بحران سیل در حوزه بهداشت دام، طیور، آبزیان و زنبور عسل چگونه انجام می‌شود؟

اکیپ‌های عملیاتی دامپزشکی در این حوزه شامل اکیپ امحاء لاشه‌ها و نظارت بر ضدعفونی و سمپاشی جایگاه‌ها، اکیپ درمان و مراقبت از بیماری‌های دامی و اکیپ مایه‌کوبی است. شرح وظایف اکیپ درمان حضور در منطقه سیل‌زده، بازدید از واحدهای دامداری، مرغداری، آبزیان و زنبور عسل آسیب دیده، بررسی وضعیت بیماری‌های دامی و تلفات در منطقه، درمان انفرادی دام‌ها، گزارش بیماری‌های واگیر مشاهده شده، انجام نمونه‌برداری در صورت ضرورت و ارسال به آزمایشگاه و مبارزه با انگل های خارجی و داخلی و تهیه گزارش روزانه است.

شرح وظایف اکیپ مایه کوبی شامل مایه‌کوبی دام‌ها با واکسن‌های پیش‌بینی شده، حمل واکسن با زنجیره سرد و تهیه گزارش روزانه است. شرح وظایف اکیپ امحای لاشه‌ها و نظارت بر ضدعفونی دام و جایگاه‌ها شامل همکاری در برآورد آسیب به اماکن پرورش دام، طیور، آبزیان و زنبور عسل با جهاد کشاورزی، نظارت‌بر جمع‌آوری تلفات، حمل بهداشتی تلفات، دفن و معدوم‌سازی بهداشتی لاشه‌ها و توزیع گونی، آموزش نحوه صحیح دفن بهداشتی لاشه‌ها به دامداران و نظارت بر ضدعفونی دامداری‌ها و اطراف سالن‌های مرغداری و مراکز پرورش ماهی و آموزش روستائیان در خصوص نحوه صحیح ضدعفونی دامداری و ارائه گزارش روزانه است.

همچنین تیم‌های واکنش سریع شهرستانهای مختلف در مواقع مورد نیاز موظف به امدادرسانی به شهرستانهای هم‌جوار بعنوان شهرستان معین خواهند بود. بر همین اساس استان به  چهار منطقه  تقسیم شده که تیم‌های واکنش سریع هر منطقه در مواقع بحران موظف به امدادرسانی به شهرستان عضو منطقه خواهند بود.

حکیم مهر: ساختار تیم‌های واکنش سریع چگونه است؟

ساختار این تیم‌ها حسب اهداف ترسیم شده، کارکردهای مورد انتظار، تجهیزات قابل حمل و استفاده سریع و موثر تعیین شده است. به‌کارگیری نیروهای تخصصی در سطح ادارات دامپزشکی شهرستانها و با بهره‌مندی از نیروهای تخصصی اقدام می‌نماید. اعضای هر تیم لازم است کلیه آموزش‌ها را با موفقیت پشت سر گذاشته و از آمادگی‌های لازم برخوردار باشند.

در بین اعضای تیم فردی که از دانش، مهارت و توانایی بالاتر در اداره تیم برخوردار باشد و به تأیید رییس مدیریت بحران اداره کل دامپزشکی استان مربوطه رسیده باشد، فرماندهی تیم هر منطقه را به عهده می‌گیرد و طبعا أصول فرماندهی حادثه و در راستای ارائه بهترین پاسخ ممکن به حوادث و طغیان‌ها به فعالیت می‌پردازند. تیم‌های واکنش سریع در قالب این اکیپ‌ها فعالیت خواهند نمود: اکیپ درمان و مراقبت از بیماری‌های دامی، اکیپ مایه کوبی و اكیپ امحاء لاشه‌ها و نظارت بر ضدعفونی و سمپاشی جایگاه‌ها. هر تیم واکنش سریع متشكل از نیروهای تخصصی خواهد بود که با هماهنگی اقدامات تعیین شده را بر عهده خواهد داشت.

حکیم مهر: وظایف رییس مدیریت بحران اداره کل دامپزشکی چیست؟

شرح وظایف شامل برنامه‌ریزی و هماهنگی اقدام، گشت و مراقبت فعال اکیپ‌های دامپزشکی جهت بررسی وضعیت واحدهای دامداری، مرغداری، آبزیان و زنبور عسل و ارسال گزارش به ستاد استانی، بررسی وضعیت سلامت دام‌ها و تلفات در واحدهای سیل‌زده، پیگیری جهت امدادرسانی، انتقال تجهیزات و نفرات و مواد مصرفی دامپزشکی و جلوگیری از قطع راه‌های ارتباطی توسط ماشین‌آلات راهسازی با همکاری ستاد بحران شهرستان، هماهنگی جهت تهیه وسیله به‌منظور استفاده اکیپ‌های مراقبت دامپزشکی و بازدید از واحدهای سیل‌زده که راه ارتباط زمینی آنها قطع شده است و نظارت اکیپ‌های دامپزشکی بر جمع‌آوری تلفات در واحدهای سیل‌زده و انتقال تلفات به مناطقی که امکان معدوم‌سازی یا دفن بهداشتی لاشه‌ها توسط پرورش دهنده وجود داشته باشد و هماهنگی با بیمه محصولات کشاورزی جهت اعزام کارشناس برای تلفات است.

حکیم مهر: ساختار مدیریت بحران در اداره کل دامپزشکی استان چگونه است؟

 ساختار مدیریت بحران در اداره کل دامپزشکی استان تهران در قالب کمیته‌های تخصصی مدیریت بحران شکل گرفته است. وظایف کمیته‌ مدیریت بحران استان قبل از بروز حادثه به ویژه سیل شامل اطلاع رسانی به شهرستان‌های ذیربط درخصوص احتمال بروز سیل و تبعات ناشی از آن، تشکیل جلسه اضطراری با حضور همه ادارات شهرستان‌ها به‌منظور کسب آمادگی لازم برای اقدام سریع و بررسی امکانات و تجهیزات محلی و شهرستانی و اعلام کمبودها به کمیته استانی برای تامین آنها با اقدام از طریق مراجع شهرستانی است.

این وظایف در هنگام بروز حادثه شامل تشکیل جلسه به‌منظور تعیین حدود وظایف و مسئولیت ادارات، تامین تجهیزات و امکانات مورد نیاز متناسب با اعلام کمیته اجرایی شهرستان، تعیین اقدامات اجرایی مناسب به‌منظور جلوگیری از بروز یا انتشار بیماری‌های دامی با همکاری همه حوزه‌ها اعم از مبارزه با بیماری‌ها، قرنطينه، بهداشت مواد غذایی، دارو درمان آموزش و... و هماهنگی سایر دستگاه‌های شهرستانی، گزارش‌گیری از اقدامات کمیته اجرایی، ارزیابی آنها و انعکاس به کمیته استانی ، همکاری با ستاد بحران شهرستان از طریق فرمانداری  جهت همکاری‌‌های بین بخشی است.

وظایف کمیته‌ مدیریت بحران پس از رخداد حادثه شامل بررسی ابعاد حادثه و در صورت نیاز کمک از کمیته استانی برای هماهنگی با سایر شهرستانها برای کمک‌های لازم، همکاری با مسئولین شهرستانی به‌منظور هماهنگی اقدامات و تامین نیازها، ارسال امکانات و تجهیزات مورد نیاز برای کنترل و پیشگیری از بیماری‌های دامی، اعلام به ادارات شهرستانی برای تامین نیرو و تجهیزات مورد نیاز، نظارت بر عملکرد کمیته اجرایی و دریافت گزارش اقدامات و مستندسازی آنهاست.

حکیم مهر: آقای دکتر، در پی بارندگی‌های اخیر، کدام مناطق استان تهران دچار حادثه شدند؟

در پی بارندگی‌های اخیر، تعدادی از روستاهای چهار شهرستان فیروزکوه، دماوند، تهران و شمیرانات درگیر سیل شد.

حکیم مهر:‌ مهمترین اقدامات اداره کل دامپزشکی استان تهران در این خصوص چه بود؟

با عنایت به ضرورت انجام اقدامات بهداشتی پس از سیل و بلایای طبیعی و کاهش عوارض و آسیب‌های بهداشتی، اجتماعی و اقتصادی، اقداماتی از سوی اداره کل به‌عمل آمد که شامل موارد زیر بود:

- تشکیل جلسه و تهیه چارت عملیاتی قبل از وقوع سیل با توجه به هشدارهای اعلام شده ازسوی سازمان هواشناسی

- شرکت در جلسه ستاد بحران شهرستان فیروزکوه با حضور استاندار محترم تهران در تاریخ های ششم و هفتم و هشتم مرداد سال جاری

- شرکت در جلسه ستاد بحران شهرستان دماوند با حضور وزیر محترم جهاد کشاورزی

- تشکیل ستاد بحران استان با حضور تمامی روسای ادارات دامپزشکی

- آماده باش تمامی پرسنل و روسای ادارات دامپزشکی استان به خصوص شهرستان‌های درگیر سیل

- بازدید میدانی از مناطق سیل‌زده شهرستان‌های فیروزکوه، دماوند، شميرانات و تهران

- لغو مرخصی پرسنل تا پایان هفته جاری و به منظور آمادگی جهت اقدامات واکنش سریع

- تشكیل اکیپ‌های واکنش سریع استانی و اعزام به مناطق آسیب دیده و آسیب‌پذیر استان

- فراهم نمودن تجهیزات و ارسال اقلام مورد نیاز و ضروری به مناطق آسیب دیده استان

- آماده‌باش مراکز درمانی و مایه کوبی دام در شهرستان‌های آسیب دیده

- جمع‌آوری و دفن بهداشتی لاشه دام‌های تلف شده در اثر سیل

- سم‌پاشی و ضد عفونی اماکن دامی و محل تلفات دام‌ها با همکاری نیروهای امدادی بسیج و شوراهای محلی

- برقراری اکیپ‌های کشیک ۲۴ ساعته و فعال در شهرستان‌های آسیب دیده به منظور اقدامات واکنش سریع

- آغاز عملیات واکسیناسیون شاربن و... در واحدهای درگیر سیل

- همکاری با ستاد بحران در شهرستان‌های سیل‌زده به منظور برآورد خسارت وارده به دامداران آسیب‌دیده

شایان ذکر است پس از بررسی‌های جامع، متعاقبا آمار کامل واحدهای درگیر سیل و میزان خسارت وارده به جمعیت دامی جهت استحضار ارسال خواهد شد.

حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.