از طریق ۱۸ نماینده استان، تصویب «طرح تحول دامپزشکی» در مجلس را پیگیری خواهیم کرد/ مدل جایگزین ماده ۱۹: پرداخت حق نظارت بهداشتی بجای عقد قرارداد بین کارفرما و مسئول بهداشتی

حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی:‌ پیگیری «طرح تحول دامپزشکی» در مجلس شورای اسلامی در دستور کار نظام دامپزشکی استان خراسان رضوی قرار گرفت. انتشار این خبر از سوی روابط عمومی نظام دامپزشکی استان خراسان رضوی ما را بر آن داشت تا به دنبال جزئیات بیشتری از این طرح باشیم.

رئیس شورای نظام دامپزشکی استان خراسان رضوی در گفت‌وگو با حکیم مهر معتقد است که طرح تحول دامپزشکی از سه ضلع تشکیل شده است: «یک ضلع آن دانشگاه است، ضلع دوم بخش خصوصی و ضلع سوم نیز بخش دولتی است.»

 «دکتر غلامرضا قنبری» تصریح می‌کند: «در طرح تحول دامپزشکی به دنبال این هستیم که ضوابط و قوانینی که امروز برای دامپزشکی و بخش تولید دست و پاگیر است،‌ با رعایت ضوابط دامپزشکی تسهیل شود. این قوانین را به روز کنیم تا دامدار به حضور دامپزشکی در عرصه فارم‌ها ترغیب شود و از این موضوع استقبال کند.»

حکیم مهر: آقای دکتر، اساسا چرا این طرح از طریق نظام دامپزشکی استان خراسان رضوی پیگیری می‌شود؟ به نظر می‌رسد که یک طرح ملی است.

این طرح به طور خاص متعلق به خراسان رضوی نیست و ما ادعا نمی‌کنیم که قرار است خودمان این کار را انجام دهیم. کمااینکه با آقای دکتر صفری هم هماهنگ کردیم. دلیل اینکه قصد داریم طرح را از طریق استان خراسان رضوی پیگیری کنیم این است که ۱۸ نماینده در مجلس داریم و این کمک زیادی می‌کند که امکان پیگیری طرح‌های مختلف را در مجلس داشته باشیم. به جز تهران که شرایط آن خاص است، این ظرفیت در اختیار سایر استان‌ها نیست و لذا سعی داریم که از این ظرفیت به بهترین شکل استفاده کنیم تا اجازه ندهیم ضرورت‌هایی که باید در بخش کشاورزی و دامپروری مدنظر قرار گیرد و رعایت شود، زیر سؤال برود و دامپزشکی نادیده گرفته شود و ما فقط نظاره‌گر باشیم.

حکیم مهر: لطفا جزئیات طرح تحول دامپزشکی را تشریح کنید.

طرح تحول دامپزشکی از ۳ ضلع تشکیل شده است؛ یک ضلع آن دانشگاه است که هفته گذشته بعد از جلسه با دکتر ملکی رئیس محترم دانشکده دامپزشکی دانشگاه فردوسی، اولین جلسه با حضور نماینده محترم دانشکده دامپزشکی جناب دکتر محمدی که از اساتید کاملا مسلط به بخش دانشگاهی، دولتی و خصوصی می باشد، دکتر حیدری‌فر رئیس یکی از تشکل‌ها به نمایندگی از شورای نظام و تشکل‌ها که فردی توانمند و مسلط به مسائل بخش خصوصی و دولتی می‌باشد و همچنین جناب دکتر قربانزاده نماینده محترم اداره دامپزشکی که ایشان هم از نیروهای بسیار مسلط به ضوابط و قوانین بخش دولتی و خصوصی و حتی مسلط به قوانین بالادستی و پایین‌دستی بخش می‌باشد، برگزار شد. روش کار به این‌صورت خواهد بود که در صورت نیاز، هر نماینده مسائل را با کارشناسان بخش خودش مورد مطالعه و بررسی قرار خواهند داد؛ سپس به جلسات خواهند آورد. البته در جلسات آینده احتمالا به فراخور موضوعات از دیگر همکاران نیز دعوت خواهیم نمود.

حکیم مهر: هدف اصلی طرح تحول دامپزشکی چیست؟

هدف این است که اولا مسائل اساسی دامپزشکی که لازم است به مجلس برود و در آنجا اصلاح و تبدیل به یک قانون حمایتی از بخش شود، احصا و تبدیل به طرح شود تا بتوانیم پشتیبان بخش دامپزشکی در کشور باشیم. در حال حاضر مساله اصلی این است که بخش کشاورزی ما در آینده باید با یک استراتژی سلامت‌محور حرکت کند. اینکه ما فکر کنیم هر محصولی را می‌توانیم وارد بازار جهانی کنیم و مردم هم آن را بخرند، یک فکر کاملا اشتباه است و اگر تولیدات ما بتواند حتی منطقه خاورمیانه را هم تامین کند، باز منطقه از ما خرید نخواهند کرد. پس مهمترین بحث این است که در حوزه دامپروری برنامه‌ای تهیه کنیم که سلامت‌محور باشد و این نکته اصلی طرح تحول دامپزشکی است.

حکیم مهر: در حوزه دامپزشکی چطور؟

دومین موضوع این است که نقش دامپزشکی را در حوزه بهره‌وری تعریف و سهم و جایگاه دامپزشکی را در بهره‌وری و ارتقای صنعت دامپروری کشور لحاظ و جایگاه آن را مشخص کنیم؛ چه از نظر اعتبارات و چه از نظر جایگاه ساختاری در وزارت جهاد کشاورزی یا در حوزه فضای اقتصادی کشور.

محور بعدی درخصوص بودجه سلامت است. در حال حاضر ما نتوانستیم نقش و جایگاه خودمان را در بودجه سلامت و در برنامه‌ریزی بودجه سالانه کشور پیدا کنیم. یک بعد فعالیت‌های ما نقشی است که در حوزه سلامت دام ایفا می‌کنیم و بعد دیگر نقش ما در سلامت و بهداشت جامعه است که متاسفانه ما را در بودجه سلامت ندیدند.

هدف ما از طرح تحول دامپزشکی این است که دامپزشکی جایگاه واقعی خود را هم در بحث امنیت غذایی و هم ایمنی غذایی پیدا کند. نقش دامپزشکی در هر دو مقوله بسیار حائز اهمیت است. به‌طور ویژه ما می‌خواهیم با محوریت ایمنی غذایی نقش ایفا کنیم. لذا در حال حاضر در این کارگروه‌ها روی این راهبردها بحث می‌کنیم.

یکی از بحث‌های دیگر این است که ضوابط و قوانینی که امروز برای دامپزشکی و بخش تولید دست و پاگیر است،‌ با رعایت ضوابط دامپزشکی تسهیل شود. این قوانین را به روز کنیم تا دامدار به حضور دامپزشکی در عرصه فارم‌ها ترغیب شود و از این موضوع استقبال کند. مساله بعدی این است که به سمتی برویم که از سازوکارهای جدید برای بهداشت و سلامت دام و جامعه استفاده کنیم.

حکیم مهر: تا کجا پیش رفته‌اید؟

در جلسه نخست، بخشی از این مسائل صحبت شد که ما بتوانیم با شرح وظایف و ماموریت‌های جدید برای دامپزشکی کشور، طرحی را بریزیم تا ظرفیت‌های جدید در بخش دام ایجاد ‌شود. به عنوان مثال در صنایع غذایی باید تعاریف جدیدی مبتنی بر شاخصه‌های سلامت‌محور در ماموریت‌های جدید تعریف کنیم. کمااینکه بخشی از این ماموریت‌ها مثل بیماری‌های مشترک به بهداشت و درمان برمی‌گردد و می‌تواند در دامپزشکی انجام شود. در حال حاضر بیماری‌های مشترک شاید از نظر اعتبارات و بودجه، بیشترین نقش محوری را در بهداشت و درمان بر عهده دارد اما آن بسترهای کار و نقشی که خود دامپزشکی باید ایفا کند در فرایندی که بیماری‌ها درجامعه شکل می‌گیرد و تسری پیدا می‌کند، از حمایت مناسبی در دامپزشکی برخوردار نیست و ما به دنبال این هستیم که با مشورت دانشگاه‌ها به این موضوع برسیم.

موضوع دیگر این است که قصد داریم در حوزه عملکرد دامپزشکی و عملکرد بخش آموزشی مطالعه‌ای داشته باشیم و حتی اگر به جایی رسیدیم، یک ساختار، شکل، سیاق و چارت جدید ارائه کنیم. ضمن این اولین مساله جدی مورد بحث پیرامون اشکالات ماده 19 و ایرادات چگونگی اجرای ماده 19 همچنین مدل‌های جایگزینی از جمله طرح پرداخت حق نظارت بهداشتی بجای عقد قرارداد بین کارفرما و مسئول بهداشتی، همچنین چگونگی نظارت بر مسئولین بهداشتی و شرح وظایف آنها بحث شد که متعاقب آن جلسه فنی‌تری در خصوص تعرفه‌ها و حقوق ناظرين برگزار گردید.

حکیم مهر: برای اجرایی شدن طرح تحول دامپزشکی، همکاری چه دستگاه‌هایی را نیاز داریم؟

نماینده دانشگاه که حضور دارد. خود نظام و بخش خصوصی نیز حضور دارند و بخش اداری هم هست. اگر بخواهیم ساختار اجرایی دامپزشکی را تعریف کنیم، این ساختار شامل بخش دولتی، خصوصی و دانشگاهی است. اگر به مباحثی و موضوعاتی رسیدیم که نیاز به بهداشت و درمان بود، از وزارت بهداشت و درمان یا درخصوص سایر ادارات ازجمله بخش امور دام وزارت جهاد کشاورزی، مبتنی‌بر موضوعاتی که طرح می‌شود، استفاده خواهیم کرد.

ضمنا باید بین ما، امور دام و نظام مهندسی تعامل مبتنی بر بررسی علمی و کارشناسی اتفاق افتد تا فرایند صدور پروانه‌ها اصلاح و تسهیل شود و نقش و جایگاه امور دام، دامپزشکی، نظام مهندسی و نظام دامپزشکی به طور واقعی و به دور از تعصبات صنفی دیده شود. ما نباید به دنبال حذف وظایف نظام دامپزشکی که نقش اساسی در کیفیت و سلامت دام دارد یا به دنبال حذف وظایف نظام مهندسی که در پی بهینه نمودن منابع و رشد استاندارد و کمی تولید می‌باشد، باشیم اما اگر تولیدکننده به خاطر بروکراسی، هزینه‌های نابجا، پیچیدگی و ضوابط غیرضروری خسته و منصرف از تولید شود یا تن به تولید دانش بنیان ندهد، نه تنها همه ما متضرریم، یلکه کشور متضرر می‌باشد. ما باید نقش نظام‌ها و تشکل‌ها را بطور واقعی ببینیم که کار کارشناسی دقیق‌تر می‌طلبد. ما به دنبال تولید کیفی، سالم و ارزان‌قیمت هستیم چرا که در این‌صورت آینده اشتغال مهندسین و دامپزشکان هم تضمین می‌باشد. اگر تولیدی نباشد، نه اشتغالی برای مهندسین و دامپزشکان می‌باشد و نه درآمدی برای نظام‌ها. فراموش نکنیم ما برای تولیدکننده هستیم، نه تولیدکننده برای ما.

حکیم مهر: چقدر خوش‌بین هستید که این طرح در مجلس با اقبال روبرو شود و رای بیاورد؟

تولید صادرات‌محور یعنی استانداردهای کیفی و کمی و همچنین ارزان‌قیمت. ما ثابت می‌کنیم در این دو مورد نقش اساسی را داریم، همچنین شما می‌دانید که بخش اعظم بیماری‌های نوظهور از جمله سرطان‌ها منشاء دامی دارد، در حالی که هیچ توجهی به این مباحث نمی‌شود. ما نیاز به بودجه و اعتبارات زیاد و یک چارت قوی‌تر داریم تا بتوانیم از یک پشتیبانی نیرومندتر درخصوص پایش داروها و رصد باقی‌مانده دارویی و فلزات سنگین و سایر آلاینده‌ها برخوردار باشیم. هر نماینده مجلسی برای سلامت خود و جامعه خود ناچار است که پای کار بیاید، چون ما منافع ملی، منافع کل جامعه و سلامت مردم را در نظر می‌گیریم و مطمئن هستیم با بحث ایمنی غذایی که محور اصلی ماست، نقش ما در بهره‌وری کشاورزی که مباحث کیفی آن باید کمی شود، بیشتر دیده می‌شود. ما باید بگوییم دامپزشکی و نقش آن در ارتقای دامپروری و بهره‌وری چیست و باید کمی شود تا جایگاه خود را از نظر اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی پیدا کنیم. اینها مسائلی است که منافع آن قطعا برای جامعه است و حتما در مجلس استقبال خوبی از آن خواهد شد.

حکیم مهر: آیا با نمایندگان مجلس هم وارد مذاکره شده‌اید؟

صحبت‌های اولیه در خصوص بخشی از زوایای طرح با برخی نمایندگان انجام شده که اغلب نمایندگان استقبال خوبی داشته‌اند. مهمترین مسئله این است که اگر در طرح بتوانیم جایگاه واقعی دامپزشکی، رسالت آن در سلامت جامعه، ارتقاء تولید و منافع تولیدکنندگان را به درستی تبیین کنیم، قطعا استقبال خواهند نمود.

حکیم مهر: به‌عنوان حرف آخر...

امروز بخش دامپزشکی مشکلات و تهدیدهای فراوانی از جمله عدم تناسب ورودی دانشگاه‌ها با عرصه کار و اشتغال و عدم توانمندی فارغ‌التحصیلان دارد. همچنین مسائلی در بخش آموزشی هست که سال‌ها مانده و کسی به آن توجهی نمی‌کند و نیاز است که دولت و مجلس پای کار بیایند و حوزه آموزش سامان داده شود.

در حال حاضر ارتباط بخش آکادمیک دامپزشکی با بخش دولتی و خصوصی ایراد دارد و بخش دولتی، خصوصی و دانشگاهی مانند چند جزیره مستقل از هم کار می‌کنند. ما اینها را به طور دقیق بررسی و دستورالعمل‌هایی را که صادر می‌شود، پیگیری و نحوه اجرای آن را آسیب‌شناسی می‌کنیم تا اگر نیاز به تایید تهران و سازمان داشته باشد، به آنها منتقل ‌کنیم. در طرح تحول دامپزشکی به دنبال اصلاح دستورالعمل‌های دارای ایراد هستیم. یعنی موضوع طرح تحول دامپزشکی صرفا تهیه طرح و ارسال آن به مجلس نیست. بلکه به دنبال ارزیابی دستورالعمل‌های گنگ هستیم.

از همکاران خود در استان‌های مختلف و کارشناسان که می‌توانند در این حوزه کمک کنند، درخواست دارم که ایده‌ها و طرح‌هایی را که دارند، به نظام دامپزشکی خراسان ارائه کنند تا بتوانیم طرح جامع‌تر و بهتری داشته باشیم.

در آخر ضمن گرامی‌داشت و تبریک روز دامپزشکی به همه همکاران در خانواده متعهد، کوشا و مقدس دامپزشکی از همه همکاران در استان خراسان رضوی بخش خصوصی، دولتی و دانشگاهی به ویژه مسئولین سازمان نظام و جناب دکتر صفری تشکر وافر دارم و تقاضا دارم تا در ارائه موارد مهم و تکمیل آن نقش ایفا نمایند. همچنین به مناسبت روز دامپزشکی از زحمات و تلاش‌های حکیم مهر به نمایندگی از کلیه همکاران کشور کمال تشکر را دارم. با سپاس

حکیم مهر: ممنون از فرصتی که در اختیار ما قرار دادید.