اشباع بودن بازار دامپزشکی و انحصار در صدور پروانه؛ آری یا نه؟!
دکتر بهروز کبیری
دامپزشک فعال در بخش خصوصی استان اصفهان
به‌تازگی مطلبی در سایت حکیم مهر با عنوان «آیا اشباع بودن بازار دامپزشکی، دلیل قانونی برای ایجاد محدودیت در صدور پروانه تاسیس کلینیک و داروخانه دامپزشکی و... محسوب میشود؟» منتشر شد که در این خبر از حکم ابطال هیات عمومی عدالت اداری بر مصوبه وزارت بهداشت درخصوص تاسیس داروخانه‌های انسانی در شهرها بر اساس جمعیت صحبت به میان آمده بود. (اینجا)
و در پایان اینگونه نتیجه‌گیری شده که با توجه به رای دیوان عدالت اداری در خصوص داروخانه‌های انسانی، به نظر می‌رسد از نظر قانونی نیز ایجاد انحصار در بخش دامپزشکی به بهانه اشباع بودن بازار، فاقد پشتوانه قانونی می‌باشد.
به نظر می‌رسد قبل از اینکه در مقام قیاس با سایر حرفه‌ها و مشاغل بخواهیم حکم تایید یا ابطال بر قوانین و احکام دامپزشکی موجود بزنیم، لازم است نکات ذیل را در نظر داشته باشیم:
- الف: در موضوع فوق، ابتدا لازم است دو واژه‌ی کسب و کار رقابتی و انحصاری و عوامل موثر بر آنها را مورد تامل و بازبینی قرار دهیم.
بر اساس دیدگاه صاحب‌نظران در تعریف کسب و کار رقابتی، دو دسته استراتژی اصلی وجود دارد: 1- استراتژی‌های کلی (عمومی) 2- استراتژی‌های رقابتی
استراتژی‌های کلی بر سه فاکتور استوار است: 1- رشد 2- بین‌المللی کردن 3- کاهش هزینه
استراتژی‌های رقابتی نیز به انجام بهتر باکیفیت‌تر کارها نسبت به رقبا ناظر است.
لازم است سیاست‌گذاران سیستم دامپزشکی کشور درصورتی‌که دغدغه افزایش کمی و کیفی خدمات دامپزشکی و رشد و بالندگی دامپزشکان کشور را دارند، بر مؤلفه‌های دخیل در حوزه کسب و کار با دقت نظر کارشناسانه‌تری ورود کنند.
- ب: طبق ماده (1) قانون تاسیس سازمان نظام دامپزشکی کشور مصوب 1376 که این سازمان را مستقل غیردولتی به منظور رسیدن به اهداف و انجام وظایف مقرر سازمان نامیده است و در مقابل در ماده 29 این قانون: صدور پروانه اشتغال توسط سازمان دامپزشکی کشور مستلزم دریافت شماره نظام دامپزشکی است.
در مقابل در تبصره (ج) ماده (2) قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی، سازمان نظام دامپزشکی جمهوری اسلامی ایران موظف است حسب مورد در هر منطقه در قالب «سیاست‌ها و ضوابط حاکمیتی» اعلامی از سوی وزارت جهاد کشاورزی و سازمان‌های حاکمیتی تابعه اقدام به صدور مجوز نماید.
با توجه به ماده 29 قانون تاسیس سازمان نظام دامپزشکی و همچنین تبصره ج ماده 2 قانون افزایش بهره‌وری، سازمان نظام دامپزشکی که متولی بخش غیردولتی حرفه دامپزشکی است، در انحصار بخش دولتی این حرفه قرار دارد و این انحصار و روح حاکم بر آن، بر جامعه تحت پوشش اثر مستقیم دارد.
- ج: متهم کردن صنوف فعال در حرفه دامپزشکی به انحصارطلبی، با توجه به نداشتن قانونی مستقل و فاقد وابستگی به بخش دولتی، به دور از عدالت اجتماعی حاکم برای این حرفه است.
با توجه به اینکه قانون‌گذاری بخش غیردولتی انحصاراً به بخش دولتی تعلق دارد، آیا می‌توان در این حرفه از بازار رقابتی صحبت کرد؟
- د: آیا قیاس سازمان نظام پزشکی با قدمت و ساختاری قوی و قانونی مستقل و پشتوانه‌ای قوی که از پذیرش دانشجو تا ورود به بازار کار، همگی تحت نظارت یک وزراتخانه به نام وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اداره میشود با حرفه دامپزشکی که پذیرش دانشجوی آن با وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، ورود به بازار کار در آن با وزارت جهاد کشاورزی، و نهایتاً تشکیل صنوف آن تحت نظر وزارت کار و امور اجتماعی است، درست است؟
- ن: آیا سیاست‌های وزارت بهداشت که درمان‌محور است با سیاست‌های وزارت جهاد کشاورزی که تولید محور و اقتصاد محور است، با هم قابل قیاس است؟
- و: آیا نحوه رشد تخصصی و آموزش فردی که به عنوان دانشجو در وزارت بهداشت با تفکیک تخصصی حرفه مورد نظر وارد شده است با دانشجویی که به صورت عمومی وارد رشته دامپزشکی میشود، قابل قیاس است؟
آیا ما دانشکده داروسازی دامپزشکی، دندانپزشکی دامپزشکی، پیراپزشکی دامپزشکی، پرستاری دامپزشکی و غیره داریم یا اینکه یک دانشکده دامپزشکی عمومی داریم که دربرگیرنده تمام رشته‌های تفکیک شده بعد از فارغ‌التحصیلی است؟
- ه: و اینکه در پایان مطلب نتیجه گرفته شده است که باید برای هر کس که امتیاز لازم را کسب کرده پروانه صادر شود خارج از منطق اصولی و قانونی است، چرا که طبق ماده 28 قانون نظام دامپزشکی کشور این سازمان به دلیل داشتن قانونی مستقل از قانون نظام صنفی کشور و همچنین حفظ شرایط بهداشت عمومی جامعه جهت تامین سلامت انسان که مورد هدف نهایی است، باید در چارچوب قواعد سازمانی خود ضوابط و اصولی منطقی و بنا به مصالح روز را تدوین و اجرا نماید.
مشکل اینجاست که طبق جدول امتیازبندی برای داروخانه،حداقل باید 40سالت باشه ک سابقه کار مرتبط دارویی ارایه بدی یعنی از الان،فقط بری شرکت دارویی کاز کنی که شاید ده سال اینده اگه؟قانون همین مونده باشه بتونی مجوز بگیری خنده داره 
| اونم باید هزارتا رابطه و پارتی داشته باشی 
بسیار عالی و شیوا در رشته پزشکی هم باید طرح مناطق محروم بروی و امتیاز بگیری هیچ کس یک شبه نمیتواند در تهران مطب بزند | دوست گرامی ی شبه داروخانه زدن همکلاسی خودم بوده توی .........، کجا کار هستی؟؟؟؟ | بدون اطلاع نظر ندید | دامپزشکی قابل قیاس با پزشکی نیست ما احترامشو داریم یا حقوقشو پس مقایسه نکنید | ایا در مناطق محروم سگ و گربه خانگی و لاکپشت و ... نگهداری میشود که دامپزشک برود؟!؟! وقتی نظارت درست نیست باید در صدور بیشتر دقت شود شیوه نامه جدید چی شد که تکلیفمون مشخص بشه. اخر چرا کسی پیگیر نمی کنه . چرا برای یک شیوه نامه ساده این همه مردم رو سر کار گذاشتید. حالا نظامها رو که می ریم می گن منتظر شیوه نامه جدید هستیم. 
امتياز بندي صدور مجوزها رسماً طوري طراحي شده كه بازنشسته هاي سازمان دامپزشكي مجوز بگيرند و مثلاً مسئول فني بگيرند!درواقع اجاره بدهند به افرداي كه خودشان مي توانستند مجوز بگيرند منتهي با اين شرايط امتياز بندي نمي توانند! سلام والا من بعد از دو سال پیگیری، با وجود اینکه شرایطش رو هم م داشتم به هزار ترفند بالاخره داره پروانه داروخانه ام صادر مبشه، متاسفانه نظام دامپزشکی همه چیز رو به نفع دوست و آشنای اعضای شورا و از اون بالاتر خود اعضای شورا پیش میبره، من کسانی رو میشناسم که با کمتر از دو سال سابقه کار و حتی بدون سابقه کار فقط به دلیل روابط با فلان عضو با نفوذ که اتفاقا کارمند بلند مرتبه اداره کل هم هست دارن الان پروانه کلینیک در یک کلام شهر گرفتن و کسی با ۱۲ سال سابقه به علت کسری امتیاز هنوز پروانه نگرفته و در حال کلاس و دوره رفتنه، 
شیوه نامه چی شد پس؟ دو ماهه شد که گفتید هفته بعد انحصار داروخانه را از دست پیر مرد ها خارج کنید. حکیم مهر عزیز پی گیری کنید شیوه نامه چی شد.ممنون میشیم اگه اطلاع بدید. آقای دکتر تولید مهمتره یا درمان انسان؟خوب معلومه که درمان انسان. | بدون تولید او انسان چی بخوره که زنده و سالم بمونه !!؟؟ وضعیت بیکاری و بیگاری فارغ التحصیلان دامپزشکی ایران فقط در نتیجه بی عرضگی و بی کفایتی دولت های ایران و مجلس هست ............... جناب اقای دکتر بهروز کبیری حمایت جنابعالی از قانون‌انحصار داروخانه ها دادن کلینیک دام‌کوچک به متخصص ها و غیره واقعا ......... است این روا نیست که شما چون خود صاحب کلینیک و سوار کار هستید ............ پا روی حق گذاشته و جوانان تلاشگر و باسواد را که سالها دنبال کسب امتیاز و قوانین دست و پاگیر کنید تا مویشان هم رنگ دندانشان سفید گردد ............................. لطفا وقتی مطلب میگذارید انصاف را هم در نظر بگیرید تا خواننده ارزش بیشتری به مطالب جناب عالی بدهد دامپزشکی را از دست مافیا خارج کنید با سلام من دو کامنت در مطلب قبل دیدم و در اینجا کپی میکنم. اگر نظارت درست باشد چون در دامپژشکی بخش خصوصی بازنشستگی نداریم مبینی هشتاد سالشه مجوز داروخانه گرفته سر کار هم نمی تونه بره یک مسیول فنی میگره تعطیل هم نمی کنه دام هم اضافه نمیشه که مجوز های سطح شهر را اضاغه کنند تکلیف فارغ التحصیلان چه میشه این یک انحصاری است دست یک عده ای بقیه باید برند با سه میلیون تومان مسیول فنی در یک شرکتی کار کنند به نظر من باید ازاد کنند هر که لیاقت و سواد خوبی داره بیاد روی کار جالبه، همه متقاضی داروخانه هستند. هیچکس دنبال مجوز درمانی دام بزرگ که در واقع رسالت اصلی دامپزشکان هست ، نمیاد.باید هر کس که میخواهد وارد بازار کار دامپزشکی بشه از مناطق محروم شروع کنه و با کار درمانی دام بزرگ و بعد یا همون جا ادامه بده ویا بعد از چند سال درخواست جابجایی بدهد به مناطق غیر محروم. به نظر من باید جذابیت کار دامپزشکی از سمت داروخانه به سمت کار درمانی بیاد. تنها راه برون رفت از مشکلات فعلی دامپزشکی حمایت بیشتر از کلینیسین های دام بزرگ هست و بس باسلام به نظر میرسه بهترین و عادلانه ترین الگو برای صدور مجوزهای دامپزشکی که هم درش عدالت باشه هم ارتقای شخصی و جمعی سواد دامپزشکان و هم شفافیت و نیز کنترل منطقی بازار کار الگوی کانون وکلای دادگستری باشه. البته نه به اون بسته بودن بلکه با الگوی بومی شده برای دامپزشکی از کلیه دامپزشکان جوان و کم تجربه درخواست میشود پته همدیگر را روی اب نریزند و پیه همدیگر را نزنند یعنی همدیگر را خراب نکنند دامپزشکی پیرمرد و جوان مرد و خانم و اقا ندارد و برای تحصیل کردگان نباید سن جنس نژاد و غیره مطرح باشد قدری از نحوه سلوک در کشورهای پیشرفته یاد بگیرید ابروی همدیگر را نبرید اعضای محترم نظام دامپزشکی اسنان به دقت اینکار را انجام میدهد شما زحمت نکشید بقول معروف سازمان نظام دامپزشکی به نسبت نظام پزشکی دیر امده میخواهد زود هم برود متاسفانه تنگ نظری موجود در دامپزشکی در پزشکی نیست در پزشکی احترام و تخصص هست در دامپزشکی نیست سازمان دامپزشکی کاملا اشتباه کرد که یکمرتبه درمانگاهها مراکز مایه کوبی و داروخانه ها را به بخش خصوصی واگذار کرد در واقع بخش خصوصی که هیچگونه تجربه کاری نداشت باید از ادارات دادگستری یا راهنمایی رانندگی یاد میگرفت و واگذاری را تدریجی انجام میداد در واقع از سر خودش باز کرد و به امان خدا رها کرد و وضع موجود بعلت این رها کردن بدون مطالعه بود 
