در سال جاری علی رغم بهبود در پرداخت مطالبات گندمکاران و قیمت قابل قبول، تحویل گندم به مراکز خرید دولت در برخی مناطق به شکل چشمگیری کاهش یافته است. چند دلیل برای کاهش تحویل گندم به دولت عنوان می‌شود یکی از دلایل مطرح شده فروش گندم برای مصرف خوراک دام در پی گرانی نهاده‌های دامی است. اما این شایعه چقدر صحت دارد؟ در صورت صحت موضوع گندم با چه قیمتی به دست دامدارن می‌رسد و سوال آخر اینکه آیا اساسا امکان مصرف گندم برای خوراک دام و طیور وجود دارد؟
به گزارش حکیم مهر به نقل از ایلنا، حدود 80 درصد نهاده‌های
دامی مورد استفاده در کشور وارداتی هستند با افزایش نرخ دلار قیمت این نهاده‌ها
نیز افزایش پیدا کرد. با افزایش قیمت نهاده‌ها بحث جایگزینی نهاده‌های دامی
وارداتی با تولیدات داخلی بیش از گذشته داغ شد. در این میان گندم به عنوان غلاتی
که چند سالی است در تولید آن به خوداتکایی رسیده‌ایم به عنوان یکی از جایگزین‌های
نهاده‌های دامی مطرح شد، موضوعی که برخی آن را به عنوان یکی از دلایل خروج گندم از
مسیر فروش دولتی عنوان می‌کنند.
اما استفاده از گندم به جای نهاده‌های دامی چقدر امکان‌پذیر
است؟ در صورت صحت موضوع گندم با چه قیمتی به دست دامدارن یا مرغداران می‌رسد؟
صنعت طیور؛ گندم در طیور محدویت مصرف دارد
«برومند چهارآیین»، عضو هیات مدیره اتحادیه سراسری مرغداران
گوشتی، در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی ایلنا در پاسخ به این پرسش‌ها گفت: گندم می‌تواند
در جیره طیور جایگزین ذرت شود، اما میزان جایگزینی آن به دلیل محدودیت مصرف اندک
است.
وی ادامه داد: امکان استفاده گندم در جیره طیور تنها 7 درصد
است که میزان آن قابل توجه نیست.
چهارآیین با بیان اینکه این میزان گندم از 10 روزگی تا 35
روزگی قابل استفاده در جیره مرغ گوشتی است، افزود: اگر بیش از 7 درصد از گندم
استفاده شود کاهش کیفیت لاشه اتفاق می‌افتد و گوشت مرغ مشتری نخواهد داشت.
وی یکی درگیر از دلایل استفاده نکردن از گندم در جیره طیور
را قیمت آن عنوان کرد.
چهارآیین یادآور شد: در طیور مصرف گندم به جای ذرت مطرح است،
درحالی که ذرت تقریبا با گندم هم قیمت بوده و محدویت مصرف گندم را هم ندارد.
به گفته وی؛ می‌توان از ذرت در جیره طیور بیش از 65 درصد
استفاده کرد و کیفیت لاشه نیز حفظ شود.
وی تاکید کرد: در حال حاضر هر کیلوگرم گندم یک هزار و 750
تومان عرضه می‌شود که با احتساب کرایه حمل هر کیلوگرم آن 2 هزار تومان تمام می‌شود،
در حالی که قیمت هر کیلوگرم ذرت حداکثر 2 هزار و 50 تومان برای مرغدار بوده و
محدویتی نیز برای مصرف آن وجود ندارد.
صنعت دامداری؛ قیمت گندم بیشتر از نهاده‌های دامی است
در این ارتباط «احمد مقدسی»، رئیس هیات مدیره انجمن صنفی
گاوداران ایران، در گفت‌وگو با ایلنا تاکید کرد: مصرف گندم در دام محدودیت مصرف
دارد چرا که دام‌ها از نظر متابولیکی امکان هضم و استفاده از مواد مغذی گندم را
ندارند.
وی یادآور شد: معمولا گندم درجه 3 و 4 که قابلیت تبدیل به
آرد را ندارند به صورت ترکیبی با چند نوع آنزیم برای غذای دام قابل استفاده می‌شود.
مقدسی قیمت را دلیل اصلی خودداری دامداران از مصرف گندم به
جای خوراک دام عنوان کرد.
وی گفت: در شایعات مطرح شده برای صنعت دامپروری، گندم را
جایگزین جو عنوان می‌کنند، این ادعا در حالی است که علاوه بر محدودیت متابولیکی
مصرف، هر کیلوگرم جو در بندر یک هزار و 350 تومان به فروش می‌رود که با 250 تومان
کرایه حمل قیمت آن برای دامدار یک هزار و 600 تومان تمام می‌شود که کمتر از قیمت
گندم دولتی است.
علاوه بر محدودیت مصرف از نظر متابولیکی گندم در دام و طیور،
قیمت نیز یکی از دلایل مهم رد شایعه فروش گندم به جای خوراک دام است. با توجه به
این واقعیت‌ها و شرایط اقتصادی تولیدکنندگان صنایع دام و طیور که به دنبال کاهش
هزینه تمام شده تولید و حفظ حاشیه سود خود هستند، شایعه مصرف گندم به جای نهاده‌های
دامی قابل پذیرش نیست.
برخلاف ادعا مصرف گندم در واحدهای گوشتی و دامداری ها رایج است و این سخن که مصرف بیش از ۷ درصد در جیره طیور گوشتی روی کیفیت لاشه اثر گداشته و " گوشت مرغ مشتری نخواهد داشت" از آن حرفهاست که مرغ پخته نیز بخنده می افتد! در کشوری که عده ای از هموطنان ما برای شان انقضا تاریخ مصرف و بسیاری دیگر از مشکلات لاشه مهم نیست و زباله دانها هم محل تامین غذای عده ای شده همانطور که بدرستی ذکر شده اگر از نظر اقتصادی برای مرغدار صرف کند بسیار بیش از ۷ درصد در جیره استفاده خواهند کرد برای مصرف کننده هم قیمت اولین شرط خرید است. در دام از زمانیکه نان با سوبسید فقط در نانوایی ها عرضه می شد مصرف آرد در بعضی دامداری ها متداول بود و با مخلوط کردن آرد همراه سبوس گندم و برنج و افزایش تدریجی آن در جیره غذایی گاو تا مقداری معین هیچگونه مشکل گوارشی هم در گاوها پیش نمی آمد. 
بایستی توجه داشت که اگر مبنای قضاوت از نظر صرفه اقتصادی، ذرت دولتی آن هم به میزان کافی باشد شاید استدلال آنها قابل قبول است.
