حکیم مهر- محسن طاهرمیرزایی: سمینار «آنفلوانزای طیور و اهمیت آن در اقتصاد کشور» با حضور معاونین و مدیران کل سازمان دامپزشکی، مسئولین وزارت بهداشت و اعضای شاخه دامپزشکی فرهنگستان علوم، برگزار شد.
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی حکیم مهر، در ابتدای این سمینار رئیس گروه علوم دامپزشکی فرهنگستان علوم ضمن اظهار خرسندی از برگزاری این سمینار، گفت: «گروه علوم دامپزشکی فرهنگستان علوم بنابر رسالت خود و مطابق برنامه‌های سالیانه، در سال 1398 سمینار "بیماری آنفلوآنزای طیور و اهمیت آن در اقتصاد کشور" را که گهگاهی مشکلات عدیده‌ای در کشور چه از بعد اقتصادی و چه از بعد بهداشتی به وجود می‌آورد و صنعت طیور کشور را دچار ضرر و زیان غیرقابل جبران می‌نماید، در محل فرهنگستان علوم برگزار می‌کند . »
«دکتر محمدقلی نادعلیان» ادامه داد: «به طور معمول گروه علوم دامپزشکی سعی دارد آن دسته از مشکلات و موارد مربوط به دامپزشکی را که در کشور از اهمیت زیادی برخوردار است، با دعوت از متخصصین و اساتید مربوطه در قالب سخنرانی‌ها یا با برگزاری سمینارها مطرح نموده تا اطلاعات روز را به مخاطبین و شرکت کنندگان به ویژه سازمانهای ذی ربط مانند وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی؛ سازمان دامپزشکی کشور؛ سازمان نظام دامپزشکی؛ مؤسسه تحقیقات واکسن و سرم سازی رازی؛ دانشجویان؛ علاقمندان به صنعت دام و طیور و ... داده شود . »
صنعت طیور، یک سرمایه‌گذاری اجتناب‌ناپذیر
در ادامه «دکتر آرش قلیانچی» عضو هیات علمی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران با بیان اینکه طیور و فرآورده‌های طیور، یک منبع بسیار مهم و استراتژیک پروتئین با کیفیت بسیار بالا برای غذای انسان در قرن 21 در اغلب کشورهای جهان است، گفت: «گوشت مرغ و تخم مرغ از اقلام بسیار کلیدی در سبد غذایی مردم ایران هستند و سرمایه‌گذاری در تمامی سطوح صنعت طیور کشور، اعم از تیپ گوشتی و تخمگذار در 60 سال گذشته همواره سیر صعودی داشته است . »
وی با تاکید بر اینکه انجام سرمایه‌گذاریهای جدید در جهت تثبیت و توسعه صنعت طیور، در دهه‌های آینده در تمامی کشورهای دنیا از جمله ایران اجتناب ناپذیر است، تصریح کرد: «صنعت طیور در مقابل بیماریهای عفونی کشنده به‌شدت بیماری‌زا مانند آنفلوانزای فوق حاد طیور (طاعون طیور) بسیار شکننده است. بومی شدن بیماری آنفلوانزای فوق حاد طیور ناشی از تحت تیپ‌های H5 و H7 در صنعت طیور کشورها، علاوه بر اختلال جدی در تولید گوشت و تخم مرغ، به صادرات جوجه یکروزه و محصولات طیور کشور آلوده، خسارات جبران ناپذیری را تحمیل می‌کند . »
قلیانچی ادامه داد: «به همین جهت تحت تیپ‌های H5 و H7 در لیست A سازمان بهداشت جهانی بیماریهای واگیردار (OIE) قرار داشته و کشورهای عضو موظف به ارائه گزارش اجباری این بیماریها به OIE هستند .»
افزایش وقوع بیماریهای ناشی از تحت تیپ‌های H5 و H7 در در سطح جهان
وی با بیان اینکه وقوع بیماریهای ناشی از تحت تیپ‌های H5 و H7 در دو دهه گذشته در سطح جهانی افزایش بسیار چشمگیری یافته است، خاطرنشان کرد: «قبل از قرن بیست و یکم، کلیه برنامه‌های کنترل و ریشه‌کنی بیماری آنفلوانزای فوق حاد طیور در کشورهای توسعه یافته مانند آمریکا، فرانسه، بریتانیا، آلمان، ایتالیا، کانادا و غیره مبتنی بر آموزش، بیوسیکوریتی، مراقبت فعال و غیر فعال، تشخیص سریع بالینی و قطعی و حذف کانونهای آلوده و پرداخت غرامت بوده است. از طرفی استراتژی تشخیص، کشتار و ریشه کنی بیماری آنفلوآنزا، ارتباط تنگاتنگ به همکاری سازمانهای دامپزشکی و صنایع طیور بستگی دارد و به هر دلیلی که این ارتباط دچار وقفه، تزلزل و اختلال گردد احتمال بومی شدن بیماری آنفلوآنزای طیور فوق حاد در آن کشور بسیار محتمل است . »
احتمال استفاده از استراتژی واکسیناسیون در کشورهای اروپایی و آمریکا
این عضو هیات علمی دانشکده دامپزشکی تهران ادامه داد: «به همین دلیل آنفلوآنزای فوق حاد طیور در کشورهایی مانند مکزیک، ایتالیا، پاکستان، مصر و کشورهای خاور دور مانند چین، ویتنام، مالزی، اندونزی و غیره در سالهای گذشته رخ داده و در برخی از آنها بومی شده است. به همین جهت کشورهای اروپایی و حتی اخیراً آمریکا، احتمال استفاده از استراتژی واکسیناسیون را به برنامه‌های ریشه‌کنی خود اضافه نموده‌اند و در قرن بیستم فقط از واکسنهای کشته برای پیشگیری و کنترل بیماری آنفلوآنزا استفاده کرده‌اند . »
وی اضافه کرد: «از ابتدای قرن 21، در کنار واکسنهای کشته، از واکسنهای مبتنی بر وکتورهای زنده مانند ویروس مارک، آبله، نیوکاسل و غیره و همچنین واکسنهای نوترکیب نیز در ریشه کنی بیماری از استراتژی DIVA در صنعت طیور کشورهای مختلفی مانند ایتالیا، مکزیک، چین و غیره استفاده شده است .»
قلیانچی در پایان گفت: «در کشورهای پیشرفته و در حال توسعه، همکاری تنگاتنگ سازمانهای دامپزشکی با دانشکده‌های دامپزشکی و مراکز تحقیقاتی، تضمین کننده تشخیص سریع، دقیق، مطمئن و ریشه‌کنی بیماری آنفلوآنزای طیور تلقی می‌گردد . »
تشریح برنامه‌های سازمان دامپزشکی کشور
در ادامه معاون بهداشتی و پیشگیری سازمان دامپزشکی کشور با بیان اینکه جهت ارزیابی میزان ضررهای حاصل از آنفلوانزا به هریک از گله‌های پرورشی ابتدا ارزش اقتصادی رده‌های مختلف طیور گوشتی محاسبه می‌شود، گفت: «برنامه کلی کنترل این بیماری در سال 1397 در سازمان دامپزشکی کشور شامل بررسی سرولوژیک گله‌های مختلف در استانهای کشور و پرندگان وحشی و بررسی امنیت زیستی واحدهای طیور با تیم ممیزی و رفع نواقص واحدها قبل از جوجه‌ریزی و انجام واکسیناسیون بوقلمون و به دنبال آن انجام آزمایشات نتیجه‌بخش واکسن است . »
«دکتر علی‌صفر ماکنعلی» افزود: «برنامه‌های تشخیص با شبکه‌های داخلی و بین‌المللی، اطلاع رسانی به دامپزشکان و آموزش مرغداران، کارگران مرغداری و مسئولین امنیت زیستی و بهداشتی از برنامه‌های کنترل، برنامه‌های نظارت و مراقبت مرتب انجام می‌شود. با این اقدامات تعداد کانونهای حذف شده در سال 98-97 به 54 واحد کاهش یافته در حالیکه از سالهای 96-95 تعداد 633 کانون و در سالهای 97-96 تعداد 650 کانون معدوم سازی شده است . »
موارد ابتلای انسانی ویروس آنفلوانزای پرندگان
در ادامه «دکتر فرشید رضایی» کارشناس اداره بیماریهای واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، بیماری آنفلوآنزا را یک تهدید برای سلامت بشری عنوان کرد و گفت: «همگان بر این اعتقاد هستند که تغییرات ویروس و پاندمیهای ناشی از آن در لیست مهمترین تهدیدات دهه‌های پیشرو هستند. از این رو همکاری کشورها و سازمانهای بین‌المللی و در صدر آنها سازمان جهانی بهداشت برای مشارکت علمی و سرمایه‌ای در شناسایی ویروسهای در گردش و تهیه واکسن مناسب و به موقع، دارای جایگاه ویژه‌ای است و جمهوری اسلامی ایران یکی از قابل اعتمادترین کشورها در ارائه آمار بالینی و آزمایشگاهی برای تهیه واکسن مناسب است . »
وی ادامه داد: «براساس آخرین گزارش سازمان جهانی بهداشت از داده‌های ارسالی 111 آزمایشگاه ملی و همکار از سراسر جهان به FluNet در بازه زمانی 29 آوریل 2019 لغایت 12 ماه می 2019، تعداد 80173 نمونه در آزمایشگاههای GISRS سازمان جهانی بهداشت مورد آزمایش قرار گرفت که از آن تعداد 7693 مورد از نظر ویروس آنفلوآنزا مثبت شدند که از این میان 57 درصد ویروس آنفلوانزای تیپ A و 43 درصد ویروس آنفلوآنزای B بودند . »
رضایی تصریح کرد: «از موارد مثبت شده ویروس آنفلوآنزای تیپ A حدود 31 درصد متعلق به تحت تیپ pdm09 (H1N1)A و 69 درصد متعلق به تحت تیپ (H3N2)A بودند. از موارد مثبت شده در بازه دو هفته‌ای مذکور، بیش از 97 درصد موارد ویروس B ویکتوریا بوده است. ویروس آنفلوآنزای غالب در نیمکره شمالی در فصل آنفلوآنزایی که پشت سر گذاشته شد (هفته 40 سال 2018 میلادی تا هفته 20 سال 2019) ویروس آنفلوآنزای A و اغلب ویروس آنفلوآنزای A(H1N1) بود. این در حالی است که در بازه زمانی مشابه در جمهوری اسلامی ایران ویروس آنفلوآنزای غالب ویروس آنفلوآنزای A تحت تیپ H3N2 بود .»
ویروس آنفلوآنزای غالب در افغانستان، ویروس A تحت تیپ H1N1 بود
وی خاطرنشان کرد: «ویروسهای آنفلوآنزا در کشورهای همسایه نیز لزوماً یکسان نیستند و لذا ضروری است که کشورها ظرفیت آزمایشگاهی خود را تقویت نموده و نقاط قوت خود را حفظ نمایند، به عنوان مثال در فصل آنفلوآنزای امسال در افغانستان ویروس آنفلوآنزای غالب ویروس A تحت تیپ H1N1 بود . »
رضایی ادامه داد: «بر اساس مقررات بین‌المللی بهداشت، تمام کشورهای عضو متعهد هستند که هرگاه موارد ابتلای تحت تیپ جدیدی از آنفلوآنزا را شناسایی نمودند، به سازمان جهانی بهداشت گزارش نمایند. به عنوان مثال ویروس جدید H1N2 در دانمارک شناسایی شده است که حاصل ترکیب H3N2 و H1N1 بوده است و با گزارش این بیمار تعداد موارد A(H1N2) در اروپا به 3 نفر رسید .»
مرگ 455 نفر در 17 کشور جهان بر اثر ابتلا به آنفلوآنزای A(H5)
وی با بیان اینکه یکی از مهمترین مسایل در زمینه ویروس آنفلوآنزا، ویروسهای آنفلوآنزای پرندگان هستند، گفت: «این ویروس در یکی دو دهه گذشته موجب ابتلاء انسانی در برخی موارد شده و در برخی انواع با کشندگی بالا همراه بوده‌اند. از سال 2003 میلادی تاکنون 861 مورد تأیید شده آنفلوآنزای A(H5) در جهان شناسایی که باعث مرگ 455 نفر در 17 کشور جهان شده اند. آخرین مورد ابتلاء به این نوع ویروس آنفلوآنزا در کشور نپال و در شهر کاتماندو بوده که منجر به مرگ پسر 19 ساله در 29 مارس 2019 گردیده است. ویروس آنفلوآنزای A(H7N9) نیز از سال 2013 در کشور چین موجب ابتلاء تعداد قابل توجهی از مردم شد و تاکنون 1568 نفر ابتلاء قطعی به این ویروس گزارش شده است .»
این کارشناس اداره بیماریهای واگیر وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ادامه داد: «با توجه به مسافرتهای بین‌المللی به چین احتمال ابتلاء مسافران بین‌المللی و گزارش موارد بیماری در خارج از مرزهای چین نیز وجود دارد اما به دلیل ناتوانی آن در انتقال فرد به فرد، احتمال گسترش آن در جامعه به صورت طغیانهای بزرگتر، کم است. اخیراً ۲ مورد بیماری تنفسی ناشی از ویروس آنفلوآنزا A(H9N2) در عمان (دختر 13 ساله بهبود یافته در اول آوریل) و جمهوری خلق چین (پسر 9 ساله پنومونی شدید 15 مارس 2019) گزارش شده است. این مورد اولین مورد تایید شده آنفلوآنزای H9N2 از کشور عمان است .»
احتمال رخ دادن و عدم شناسایی آنقلوانزای H9N2 در کشورهای مختلف
وی با بیان اینکه موارد ابتلاء به H9N2 معمولاً به بیماری تنفسی خفیف مبتلا می‌شوند و در برخی موارد ممکن است که پنومونی شدید بروز نماید، تصریح کرد: «لذا احتمال رخ دادن و عدم شناسایی آن در کشورهای جهان وجود دارد. از ویروس آنفلوآنزای A(H7N4) تنها یک مورد انسانی مورد تأیید قرار گرفته است که در سال 2018 میلادی در ماه فوریه در کشور چین شناسایی گردید. آنفلوآنزای A(H5N6) هر چند شانس انتقال به انسان کمتری نسبت به H5N1 دارد اما از سال 2014 میلادی تاکنون 23 مورد قطعی آن در جهان گزارش شده است که همگی از کشور چین بوده‌اند و 7 نفر از این تعداد فوت شده‌اند. زمستان امسال مسئول ملی IHR کشور استرالیا یک مورد بیماری تنفسی ناشی از ویروس آنفلوآنزای خوکی H3N2 را دریک دختر 15 ساله گزارش نمود که بدون بستری شدن بهبود یافت. از آنجا که این بیماری در خوک‌ها به وفور مشاهده شده است امکان بروز موارد ابتلاء مجدد در استرالیا وجود دارد . »
رضایی با اشاره به اینکه ویروسهای پیشنهادی سازمان جهانی بهداشت برای ساخت واکسن آنفلوآنزای فصلی مناسب برای فصل آینده (2020-2019 میلادی) در مقایسه با سال قبل تغییراتی دارد، خاطرنشان کرد: «ویروس A/Brisbane/02/2018 (H1N1)pdm09-like virus در واکسن فصل بعدی بجای ویروس آنفلوآنزای A/Michigan/45/2015 (H1N1)pdm09-like virus پیشنهاد شده است و ویروس آنفلوآنزای A/Kansas/14/2017 (H3N2)-like virus نیز در واکسن بعدی به جای A/Singapore/INFIMH-16-0019/2016 (H3N2)-like virus بکار گرفته خواهد شد . »
هشدار درباره تعدی کشورها از حدود تعیین شده برای واکسیناسیون آنفلوآنزا
وی با بیان اینکه استفاده از واکسن آنفلوآنزا در پرندگان با رعایت موازین خاص و در شرایط معین میتواند در پایان دادن به همه‌گیری‌ها در پرندگان کمک نماید، افزود: «اما اگر کشورها از حدود تعیین شده آن تعدی نمایند به علامت سوالی می‌رسند که در کنار موارد بیماری آنفلوآنزای پرندگان کشور چین و مصر وجود دارد . »
رضایی با طرح این سوال که آیا افزایش تعداد انفجاری موارد آنفلوآنزای پرندگان در انسان در مصر در سال 2015 با استفاده بی‌رویه و بدون دقت واکسن آنفلوآنزای طیور در کشور مصر ارتباط دارد؟ گفت: «کشور چین به‌عنوان بزرگترین تولید کننده واکسن آنفلوآنزای طیور و مصرف کننده آن بیشترین موارد انسانی و خوشه‌ها و طغیانهای ابتلاء را داشته است و این سوال در آن کشور نیز نیاز به پاسخ دارد. برخی کشورهای اروپایی در پاسخ به همه گیری‌های آنفلوآنزای طیور به طور محدود و زمانبندی شده از واکسن پرندگان استفاده نموده‌اند و به‌دلیل رعایت موازین و زمان بندی تعیین شده، دچار آسیب به سلامت پرندگان و تجارت گوشت طیور نشده‌اند .»
بهترین روش مدیریت ویروس آنفلوآنزا، سیاست بهداشت یکپارچه (One Health) است
وی در پایان گفت: «تجربه سالهای اخیر در جهان نشان داده است که بهترین روش مدیریت این ویروس و انواع نوپدید آن، سیاست بهداشت یکپارچه (One Health) و همکاری نزدیک بخش سلامت انسان و سلامت حیوان است. رصد گردش ویروسهای آنفلوآنزا در طیور و سایر جانوران مخزن بیماری و مراقبت مشترک و یکپارچه این ویروسها در بین حوزه‌های انسان، حیوان و محیط زیست در پیش‌بینی بروز طغیانها و موارد ابتلاء انسانی اقدامی ارزشمند محسوب می‌شود .»
رشد تاریخی قابل توجه صنعت طیور
در ادامه «دکتر سعید چرخکار» عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی با یادآوری اینکه نگهداری طیور تا قبل از سال 1331 به صورت صنعتی نبود، گفت: «براساس آمار، 31/8 میلیون قطعه انواع ماکیان به صورت سنتی نگهداری می‌شد که رشد و توسعه شهرنشینی، افزایش جمعیت به‌گزینی و اصلاح طیور منجر به توسعه نگهداری و پرورش صنعتی طیور گردید . »
وی با اشاره به اینکه پرورش طیور صنعتی و رشد آن در ایران نیز چشمگیر بوده است، تصریح کرد: «به‌طوری که مصرف سرانه 8/11 کیلوگرم تخم مرغ و 28 کیلوگرم گوشت مرغ را امروزه به خود اختصاص داده و رشد و مصرف فرآورده ای طیور، نگهداری و پرورش متراکم آن را با در نظر گرفتن هرم پرورش طیور (خطوط اصلاح نژادی و تولیدی مختلف) را به دنبال داشت و ایجاد صنایع جنبی مورد نیاز صنعت شامل کارخانجات خوراک، جوجه‌کشی، کشتارگاهای صنعتی، واحدهای بسته‌بندی فرآوری و عرضه، مراکز عمل‌آوری ضایعات را به همراه داشت . »
چرخکار خاطرنشان کرد: «فراهم نمودن شرایط بهداشتی تولید و ایجاد زمینه مناسب پرورش متراکم طیور و ضرورت کنترل بیماریها، مراکز تولید واکسن، دارو و فرآورده‌های بیولوژیک را بیش از پیش نمود. کمااینکه تأمین خوراک طیور با توجه به نقش آن چه از نظر اقتصادی و چه از نظر محدودیت تأمین منابع غذایی واجد اهمیت است . »
وی با بیان اینکه تأمین خوراک طیور با در نظر گرفتن میزان مصرف هر قطعه پرنده در مدت پرورش و نیازهای آن جهت دستیابی به تولیدات مطلوب و اقتصادی ضروری است، گفت: «محدودیتهای موجود منجربه تأمین بخش قابل توجهی از نیاز با واردات گردید و با ایجاد کارخانجات خوراک و مکمل که اولین کارخانه آن درسال 1332 در سعیدآباد و به دنبال آن خوراک دام و طیور پارس درسال 1337 شروع به کار کرد، ضرورت فوق منجر به ایجاد اسکله در بنادر کشور گردید که بندر ماهشهر امروزه مهمترین بندر تخلیه غلات با ظرفیت نگهداری بیش از 3 ملیون تن در بندر است .»
چرا عکس مرا نگرفتند ؟؟؟ 
بیانات آقای دکتر فرشید رضایی نماینده وزارت بهداشت حاوی نکات مهمی بود:
چراسخنراني اول جلسه جناب آقاي دكتر شوشتري روپوشش ندادين!؟