گفت‌وگو با مدیر یک مؤسسه مردم‌نهاد حامی حیوانات بی‌سرپرست/ توله‌سگ‌هایی که زنده به‌گور می‌شوند

یکی از فعالان محیط زیست گفت: قصد و نیت ما فقط حمایت از حیوانات نیست بلکه ما از کل چرخه حیات شامل انسان، حیوان و طبیعت حمایت می‌کنیم.

به گزارش حکیم مهر به نقل از فارس، مهربانی و داشتن رفتار محبت‌آمیز با حیوانات یکی از آموزه‌های دین مبین اسلام است که آن را به کرات می‌توان در رفتار ائمه معصوم مشاهده کرد؛ روایات و احادیث بسیاری نیز در باب محبت به حیوانات از جانب اهل بیت صادر شده است و همه ما نیز بارها و بارها آن را شنیده‌ایم.

اما چه شده است که برخی از ما بی‌اعتنا به همه این روایات و توصیه‌های دینی نسبت به محیط زیست و موجودات آن ظلم روا می‌داریم؛ هر کدام از ما چقدر تلاش کردیم جلوی این بی‌اخلاقی‌ها را بگیریم؟

با یک فعال محیط زیست به گفت‌وگو نشستیم که سال‌هاست این دغدغه را در خود حس کرده است و به اندازه خود تلاش کرده است تا کمی جلوی این معضل زیست محیطی را بگیرد؛ در ادامه گفت‌وگوی ما با «شهناز نوایی» مدیر سازمان مردم نهاد فریاد آوارگان طبیعت آمده است.

در ابتدای کار و برای اینکه مخاطبان شناختی از شما و فعالیت شما داشته باشند، خود را معرفی کنید؟

نوایی: شهناز نوایی هستیم از سازمان مردم نهاد فریاد آوارگان طبیعت و حدود 13 سال است که در حوزه امدادرسانی به حیوانات فعالیت می‌کنم، اما به خاطر طرز فکر برخی مردم، مجبور بودیم این امدادرسانی را در ساعاتی از روز انجام دهیم که شهروندان حضور نداشته باشند، برای مثال در زمستان‌ها در ساعات شب و ساعات اولیه صبح و در تابستان نیز در ظهر و گرمای شدید، به حیوانات آواره امدادرسانی می‌کردیم.

در خصوص این موضوع که به علت طرز فکر برخی مردم مجبور بودید به صورت پنهانی فعالیت کنید، توضیح دهید

نوایی: قاعدتاً در مرکز شهر، حیوانات آواره‌ای نداشتیم و به صورت محدود ممکن بود گربه یا پرنده‌ای مصدوم شده باشد و به آن‌ها کمک می‌کردیم، اما بیشتر فعالیت ما در حاشیه شهر انجام می‌شود که این امدادرسانی را به کمک دخترم انجام می‌دادم که با دخترم در روستاهای قهجاورستان و ... حضور پیدا می‌کردیم و به سگ‌ها و دیگر پرندگان ولگرد کمک می‌کردیم، اما زمانی که مردم ما را می‌دیدند به این کار ما اعتراض می‌کردند.

خرافاتی که مانع امدادرسانی به حیوانات می‌شود

برخی از مردم به غذا دادن به گربه، سگ و جغد اعتراض می‌کردند و با یک سری اعتقاداتی معتقد بودند جغد شوم است و یا گربه مشکی مسخ اجنه شده است و نباید به آن‌ها غذا داد، از این رو تلاش می‌کردیم در کنار غذارسانی و امدادرسانی به حیوانات بیمار با تکثیر نشریه، بروشور و استفاده از بیانات معصومین مبنی بر مهربانی به حیوانات نوعی فرهنگ‌سازی نیز در این خصوص انجام دهم.

 این حرکات فرهنگی شما به صورت خودجوش بود؟ به این معنی که هزینه‌های آن توسط خود شما تأمین می‌شود؟

نوایی: بله، در این سال‌ها از پس‌انداز و بخشی از حقوق خود برای این کار استفاده می‌کنم، اعم از غذا دادن به حیوانات و فرهنگ‌سازی تا کارهای خیریه دیگری چون حمایت از ایتام و ... که به نظر خودم گفتن ندارد، قصد و نیت ما فقط حمایت از حیوانات نیست، بلکه ما از کل چرخه حیات شامل انسان، حیوان و طبیعت حمایت می‌کنیم.

ما حتی با خانواده‌ای که روی چمن می‌نشینند و قابلمه داغ روی آن می‌گذارند نیز صحبت می‌کنیم، همه ما باید از محیط‌ زیست خود حراست و حفاظت کنیم، اما پس از مدتی دریافتم که صرف غذارسانی و امدادرسانی ما به این حیوانات بیهوده است، چراکه پس از چند روز با اجساد این حیوانات مواجه می‌شدیم و بعضی از کشاورزان یا گله‌داران این حیوانات را از بین می‌برند.

ضرر لقمه‌های سمی برای انسان‌ هم وجود دارد

برخی سموم است که برای طبیعت بسیار مضر است و ضرر آن به خود انسان نیز بازمی‌گردد و زمانی که این سم را در لقمه سمی گذاشتند، فقط سگ و گربه این لقمه را نمی‌خورد، بلکه حیوانات دیگری چون پرندگان، روباه و خرگوش‌ها نیز از این لقمه سمی مصرف می‌کنند.

توله‌سگ‌هایی که زنده به‌گور می‌شوند

این نکته را هم باید بگویم که گله‌داران زمانی که سگ‌هایشان زاد و ولد می‌کنند دو سگی که به نظر خودشان خوب و مطلوب هستند را انتخاب می‌کنند و بقیه توله‌سگ‌ها را یا زنده به گور کرده و یا اینکه در کانال‌های آب رها می‌کنند، بعضی از همین حیوانات ولگرد توسط برخی افراد حقوق‌بگیر شهرداری‌ها و یا دهداری‌ها از بین می‌رفتند؛ ما از طرفی امدادرسانی، تغذیه و عقیم‌سازی این حیوانات را انجام می‌دادیم و از طرفی هم این اتفاقات می‌افتاد.

 بعد از این همه مشکلات چه تصمیمی گرفتید؟ آیا کار را رها کردید؟

نوایی: خیر، بعد از این شرایط به نهادهایی چون فرمانداری‌ و دهداری‌ها مراجعه می‌کردم و به صورت مکتوب یا حضوری در خصوص موضوع توضیح می‌دادم و خواستار این بودم که به جای کشتار این حیوانات، طرح عقیم‌سازی یا همان تی‌ام‌آر معروف را اجرا کنند، در بسیاری از کشورها این طرح اجرا شده است و موفق هم بوده است.

این مراجعات شما به فرمانداری و ... مربوط به چه زمانی است؟

نوایی: از حدود 5 سال پیش این کار را آغاز کردم و تا حدودی هم موفق بودم و 3 سال پیش در سازمان مردم‌نهاد فریاد آوارگان طبیعت را به ثبت رساندم، البته هنوز هم در حاشیه شهر برخی دهداری‌ها به واسطه خواست مردم، اقدام به کشتن حیوانات ولگرد می‌کنند و برخی دیگر هم به وسیله زنده‌گیرها، در مناطق دیگر رها می‌کنند و این خود نوعی اجحاف به شهروندان آن منطقه است، چراکه این حیوانات برای یافتن غذا مجبور به نزدیک شدن به مناطق شهری می‌شوند.

وقتی صاحبان قبلی پناهگاه اصفهان آن را تبدیل به مخروبه کردند

بیش از یک سال است که پناهگاه اصفهان که پیش از این پناهگاه امید نام داشت و توسط امید تیم سرپرستی می‌شد به من واگذار شد، البته باید بگویم که اهدایی‌های مردم به این پناهگاه که برای رفاه حیوانات بود توسط گروه قبلی، تخلیه شد و تنها یک مکان خالی را به من تحویل دادند که مستندات آن نیز موجود است.

گروه قبلی حتی سیم‌ها و کابل‌های برق را نیز خارج کرده بودند و زمانی که ما این مکان را تحویل گرفتیم 3 سگ که در اتاق عمل در حال جان دادن بودند را یافتیم که مستندات آن نیز موجود است، مجموعه‌ای که به این شکل تحویل ما داده شد توسط گروه 7 نفره ما ساماندهی شد و در ابتدای کار، اسم آن را تغییر دادیم و مشغول به یک سری تعمیرات در آن شدیم و دیوارهای گلی که حاوی بیماری است را به نوع سیمانی تغییر دادیم.

نوایی: امروز حدود 400 سگ که بخشی از آن‌ها توله هستند در مرکز هستند، سگ‌های بالغ عقیم و توله‌ها نیز حتماً واکسینه می‌شوند، از آن‌ جایی که بافت سنتی، سگ را نجس می‌داند کمک‌های مردمی به سازمان بسیار کم است، چون ما یک سازمان مردم‌نهاد هستیم، از این رو هیچ نهاد دولتی به ما کمک نمی‌کند.

هزینه ماهیانه 15 میلیونی پناهگاه حیوانات

نهادهایی مانند محیط‌ زیست ابزار نظارتی هستند و هیچ حمایت مالی از سوی آ‌ن‌ها صورت نمی‌گیرد، کمک‌های مردمی نیز بسیار مختصر است، هزینه‌های مرکز حمایت از حیوانات در ماه بین 12 تا 15 میلیون تومان است و اگر عقیم‌سازی‌ها به آن صورتی که مدنظر داریم انجام شود، هزینه‌ها تا 20 میلیون تومان نیز می‌رسد.

در این چند سال گذشته تمام هزینه‌ها با مخارج شخصی خودم بوده است، هر چند که کمک‌های مختصر برخی دوستان و اطرافیان نیز مورد استفاده قرار گرفته است، اما این کمک‌ها مقطعی بوده و مستمر نبوده است، زمین این پناهگاهی که به من واگذار شده است، متعلق به شهرداری است که بخشی از زمین‌های باغ رضوان است و اگر نیاز به آن پیدا کنند ما مجبور به ترک آن جا خواهیم بود.

نوایی: خیلی‌ها مرا متهم می‌کنند که سگ دوست هستم و به خاطر سگ دوستی چنین کاری می‌کنم، در حالی که من اگر علاقه به سگ داشتم در خانه خود و یا زمین شخصی خود از سگ‌ها مراقبت می‌کردم، اما وقتی از صبح تا شب خودم و دخترم، عمرمان و بودجه‌مان را روی این کار می‌گذاریم به این معناست که این کار عام‌المنفعه و خدمات‌رسانی به شهروندان و جامعه است.

نپذیرفتن حیوانات در طبیعت یعنی خداستیزی

در بسیاری از مواقع پس از انجام مراحل درمان، واکسینه شدن، عقیم‌سازی و پلاک‌گذاری به این معنا که این حیوان بیماری واگیر ندارد، حیوانات در طبیعت رها می‌شوند، اما مردم به ما خرده می‌گیرند و معتقدند این حیوانات همیشه باید در کمپ بمانند، در واقع آن‌ها با حضور فیزیکی سگ مشکل دارند.

اگر قرار باشد ما انسان‌ها حضور حیوانات را در طبیعت نپذیریم به نوعی خداستیزی کردیم، موجودی را که خداوند خلق کرده است، قطعاً یک حکمتی پشت آن نهفته است و این کشتن حیوانات در واقع بیانگر این موضوع است که نعوذبالله خداوند در خلق آن حیوان اشتباه کرده است.

نوایی: این حیوانات در کل باید به محیط‌ زیست خود بازگردند، چراکه هر کدام حریم خود را دارند، ما موظف هستیم که این حیوانات را به محل زندگی خودشان بازگردانیم، اما برخی باغداران که تقاضای سگ نگهبان داشته باشند ما آن‌ها را واگذار می‌کنیم و این واگذاری‌ها به صورت رایگان است.

در پایان حرفی هست که نگفته باشید و بخواهید با ما در میان بگذارید؟

نوایی: در پایان باید بگویم که وظیفه همه ما حمایت از این حیوانات و کمک به سازمان است، فکرش را کنید اگر همه این حیوانات در مرکز در شهر رها شوند چه اتفاقی می‌افتد؟

مردم از سه راه می‌توانند به مرکز کمک کنند، یکی از آن‌ها خرید خوراک، یک روز اسکلت مرغ که غذای حیوانات مرکز است که در مقابل هزینه‌های دستمزد کارگران، خرید دارو، مواد شوینده و هزینه یک عقیم‌سازی و یا دستمزد یک روز کارگران دو راه دیگری است که شهروندان می‌توانند به سازمان کمک کنند.