حکیم مهر - انقراض خرس‌های بزرگ غارنشین از 24 هزار سال قبل در اروپا آغاز شد، اما تاکنون علت این انقراض مشخص نشده است. بتازگی تیمی بین‌المللی از محققان به بررسی DNA میتوکندری به دست آمده از 17 نمونه فسیل و تطابق آن با DNA خرس قهوه‌ای امروزی پرداخته‌اند.
بررسی‌ها نشان می‌دهد کاهش خرس‌های غارنشین از 50 هزار سال قبل آغاز شده و علت آن بیشتر به گسترش جوامع انسانی مربوط است تا به تغییرات آب و هوایی.
کاهش جمعیت این خرس‌ها 50 هزار سال پیش و بسیار قبل از آنچه فکر می‌شد اتفاق افتاد. در این زمان هیچ تغییر آب و هوایی خاصی وجود نداشته، اما با آغاز دوره گسترش جوامع انسانی تطابق دارد.
تاریخ‌گذاری فسیل‌های باقیمانده به وسیله رادیوکربن نشان می‌دهد که افزایش جمعیت خرس‌های غارنشین در اروپای مرکزی حدود 35 هزار سال قبل متوقف شده است. شاید گسترش جوامع انسانی و رقابت بر سر زمین و سرپناه بین انسان‌ها و خرس‌ها عامل این کاهش باشد.نمونه‌های به دست آمده از این فسیل با نمونه‌های موجود در خرس قهوه‌ای امروزی مقایسه شد تا معلوم شود چرا یک گونه منقرض شده و گونه‌ای دیگر تا به امروز به حیات خود ادامه می‌دهد.
در این آزمایش 59 نمونه DNA خرس‌های غارنشین مربوط به 60 هزار سال تا 24 هزار سال قبل و 40 نمونه DNA خرس‌های قهوه‌ای مربوط به 80 هزار سال قبل تاکنون مورد بررسی قرار گرفت. فقر اکوسیستم در آخرین دوره یخبندان هم تیر خلاصی بر حیات این‌گونه جانوری بوده است که پیش از آن در سرازیری سقوط قرار داشته‌اند.
خرس‌های قهوه‌ای دچار این سرنوشت نشده و تا به امروز به حیات خود ادامه داده‌اند، دلیل آن نیز بسیار روشن است، چون که این خرس‌ها وابستگی شدیدی به سکونت در غارها نداشته‌اند و به دلیل الگوی زندگی متفاوت امروز آنها را در طبیعت مشاهده می‌کنیم. خرس‌های قهوه‌ای برای خواب زمستانی نیاز به جایگاه‌های مخصوص و معینی همچون غارها نداشته‌اند، چراکه فسیل‌های زیادی از آنها در غارهای متروک یافت نشده است.
انقراض قطعی خرس‌های غارنشین با آخرین دوره سرمایی در پلیستوسن (24 هزار تا 18 هزار سال پیش) اتفاق افتاده که منجر به کاهش پناهگاه و پوشش‌های گیاهی‌ای شده که خرس‌ها از آن تغذیه می‌کرد‌ه‌اند. این خرس‌ها به طور میانگین 500 کیلوگرم وزن داشته و از مقدار زیادی از گیاهان تغذیه می‌کردند و برای خواب زمستانی به غارهای آهکی پناه می‌بردند.
