فائو درباره خطر انقراض نژادهای دامی در سراسر جهان هشدار داد

مؤسسه FoodTank ^(۱)، به‌تازگی فهرستی از ۳۵ گونه حیوانی را که در خطر انقراض هستند، منتشر کرده است. همچنین با توجه به گزارش سازمان خواربار و کشاورزی سازمان ملل متحد (فائو)، حدود ۱۷ درصد از نژاد دام‌ها در جهان با خطر انقراض روبه‌رو هستند.

به گزارش ایانا از وب‌سایت African Farming and Food Processing ، بسیاری از این نژاد‌های دامی، بومی و سازگار با شرایط محل و زراعتی منطقه هستند. آفریقا به‌تنهایی دارای بیش از ۱۵۰ گونه نژاد گاو است.

انستیتو تحقیقات بین‌المللی دام (ILRI: International Livestock Research Institute ) گزارش می‌دهد، که ۸۰ درصد از تولید ناخالص داخلی کشاورزی در کشورهای در حال توسعه از دامداری تأمین می‌شود و ۶۰۰ میلیون نفر در مناطق روستایی فقیرنشین، تأمین مواد غذایی‌شان وابسته به دام است. کشاورزان فقیر اغلب به‌منظور حفظ تنوع زیستی و امرار معاش‌ زندگی، به افزایش نژادهای بومی، مدیریت گله (حیوانی) روی آورده‌اند.

با توجه به کنوانسیون تنوع زیستی (Convention on Biological Diversity )، این موضوع را می‌توان دخالت مستقیم انسان در تنوع زیستی کشاورزی دانست، "که با مصرف پایدار در ارتباط است."

خوزه‌گرازیانو داسیلوا José Graziano da Silva ، مدیرکل سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو)، می‌گوید: "چنین تنوع ژنتیکی، یک پیش نیاز برای مواجهه با چالش‌های آینده است."

این در حالی است که خطر انقراض جمعیت گونه‌های متنوع دام، در سراسر نقاط جهان گسترش یافته است.

برتراند دومونت Bertrand Dumont ، پژوهشگر مؤسسه ملی تحقیقات کشاورزی فرانسه، می‌گوید: "نه‌تنها نژاد‌های محلی دارای توانایی‌های بیشتری برای زنده ماندن، تولید و حفظ تولید مثل در محیط‌های خشن (سخت) هستند، بلکه هزینه کمتری را هم برای افزایش نژاد (تنوع زیستی) خواهند داشت."

ایرنه هافمن Irene Hoffmann، سرپرست برنامه منابع ژنتیک حیوانی^(۲) فائو، معتقد است: "در روبه‌رو شدن با چالش تغییرات آب و هوایی، بیماری، قحطی، خشکسالی و فرسایش زمین، این نژادهای متنوع بومی دام هستند که از اهمیت زیادی برخوردار می‌شوند و می‌توانند امنیت غذایی منطقه را تأمین ‌کنند."

همچنین مجموعه‌ای از اطلاعات در حوزه ژنتیک می‌تواند به کشاورزان و پرورش‌دهندگان در راستای انطباق و سازگاری با تغییراتی که در پیرامون‌شان روی ‌می‌دهد، کمک کند. با این حال، با افزایش مصرف گوشت در جهان، تولید این ماده به سمت تولید گوشت صنعتی پیش رفته است. در ۱۰ سال گذشته، تولید گوشت در سطح جهان ۲۰ درصد افزایش یافته است. فائو پیش‌بینی می‌کند در سال ۲۰۱۶، تجارت طیور با افزایش ۳,۵ درصد روبه‌رو شود. این در حالی است که حدود ۶۷ درصد از تولید طیور از طریق عملیات صنعتی و یا دامداری به دست می‌آید و ۴۲ درصد تولید گوشت خوک جهان از دامداری‌های بزرگ تأمین می‌شود.

جوامع کشاورزی و چوپانی و بسیاری از سازمان‌های کشاورزی در سراسر جهان، در حال تلاش برای ترویج تنوع زیستی و بهبود نژادهای بومی دام هستند. همچنین گزارش فائو، حاکی از این است که چشم‌انداز مثبتی در سرمایه‌گذاری ملی در حوزه بانک ژن و سیستم‌های اطلاعاتی در حوزه ژنتیکی دام، وجود دارد. که در این مورد می‌توان از مراکزی همچون سازمان Livestock Conservancy ، مستقر در کارولینای شمالی ایالات متحده، که با دارا بودن شبکه و منابعی از اطلاعات، به کشاورزان و پرورش‌دهندگان در سراسر کشور در این زمینه کمک می‌کند و بنیاد SVF Foundation ، مستقر در رودآیلند ایالات متحده آمریکا، که در زمینه حفظ نژادهای نادر دام و گیاهان فعالیت دارد نام برد.

گفتنی است، دامپزشکان بدون مرز، در حال حاضر در لیبریا، اوگاندا، اتیوپی تکنیک‌های پرورش دام و سلامت انسان به دانشجویان و کشاورزان خرده‌پا آموزش می‌دهند. در کشورهای جنوب صحرای آفریقا، آسیای جنوب شرقی، و جزایر اقیانوس آرام، بنیاد تورینگ (Turing Foundation ) از طریق تأمین بودجه مالی برای حمایت از دام پایدار و فعالیت‌های کشاورزی در این راه کمک می‌کند، همچنین با تمرکز روی سیستم‌های جامع مرکز مدیریت آفریقا Africa Centre for Holistic Management ^(۳) و با یاری گرفتن از سایت‌های آموزشی، افراد را برای استفاده از دام در ترمیم زمین و پروژه‌های حفاظتی، تشویق می‌کند.

این در حالی است که در سراسر جهان، افراد برای حفظ نژاد دامی گام‌هایی برداشته‌اند. گله‌داران سامبورو (افراد در شمال کنیا)، نژاد بومی گله‌های گاو، شتر، بز، گوسفند را افزایش دادند که این عمل می‌تواند به ایجاد مقاومت در برابر خشکسالی بیانجامد و همچنین می‌توان دریافت که اهمیت دادن به نژاد دام‌های بومی از نظر فرهنگی و عملی از مسائل مهم برای آنها به‌شمار می‌آید.

گروه سامبورو در پروژه پرورش نژادهای غیر بومی گاو، دریافتند با وجود بازده بالاتر شیر و گوشت در این حیوانات، اما دربرابر خشکی و ابتلا به بیماری، حساس‌تر بودند و توانایی کمتری برای پیمودن مسافت‌های طولانی داشتند. این افراد معتقدند، "ما دانش تخصصی کمی از این نژاد داریم و ما بیشتر وابسته به اطلاعات خارجی هستیم."

منبع:

http://www.africanfarming.net

پی‌نوشت:

١- FOODTunk : یک سازمان غیرانتفاعی که بیشتر درباره چگونگی رسیدن به تغذیه سالم فعالیت دارد. که از اهداف آن می‌توان به ارائه راه حل‌ و روش‌های سازگار با محیط زیست برای از بین بردن گرسنگی، فقر و چاقی اشاره کرد.

۲ - Animal Genetic Resources Programme.

٣- Africa Centre for Holistic Management: مرکز جامع مدیریت، ازجمله فعالیت‌‌های این مرکز می‌توان به مدیریت افزایش مواد غذایی و امنیت آب و معیشت انسان از طریق آموزش اشاره کرد. همچنین در بهره‌گیری دام به‌منظور بازیابی زیستگاه حیات وحش و اراضی نیز فعالیت می‌کند.