یافته‌های یک محقق ایرانی و همکارانش نشان داده که اقدامات نابودگرانه کلونی‌های خفاش خون‌آشام دخیل در انتقال مرض هاری در امریکای لاتین، نقش ناچیزی در کاهش شیوع این ویروس دارد و حتی می‌توانند دارای اثر معکوس باشند.
به گزارش سرویس علمی خبرگزاری دانشجویان ایران(ایسنا)، خفاشهای خون‌آشام، ویروس هاری را در سراسر امریکای لاتین منتقل می‌کنند و سالانه موجب مرگ هزاران دام و برخی اوقات منجر به مرگ‌ومیرهای انسانی می‌شوند.
از دهه 1960 از سموم و حتی انفجارهایی در تلاش برای کنترل جمعیت‌های خفاش خون‌آشام استفاده شده، اما این تلاش‌های نابودکننده راه به جایی نبرده است.
سال گذشته پژمان روحانی، محقق ایرانی دانشگاه میشیگان و همکارانش در دانشگاه جورجیا نتایج مطالعه میدانی طولانی‌مدت خود را در خصوص خفاشهای خون‌آشام در پرو گزارش کردند.
اکنون همان تیم، یافته‌های میدانی خود را با مدل‌های رایانه‌ای جدید از انتقال هاری و داده‌های مطالعات عفونی ترکیب کرده است. این مطالعات عفونی با استفاده از خفاشهای خون‌آشام اسیر انجام شده‌اند.
نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که اقدامات نابودگرانه اثر حداقلی بر حذف ویروس داشته‌اند و حتی در مواردی سرعت آن را با هدایت خفاشهای آلوده به درون کلونی‌های مجاور افزایش داده‌اند.
این یافته‌ها همچنین حاکی از آن است هماهنگی جغرافیایی تلاش‌ها برای کنترل خفاشهای خون‌آشام در امریکای لاتین می‌تواند این انتقال به انسان‌ها و حیوانات خانگی را کاهش دهد.
علاوه بر آن، مطالعه دانشمندان نشان داده که هاری معمولا در میان خفاشهای خون‌آشام مرگبار نیست.
پژمان روحانی، بوم شناس و اپیدمیولوژیست دانشگاه میشگان و رهبر ارشد این مطالعه گفت: در تحقیق سال گذشته نشان دادیم اندازه کلونی خفاش‌ها نشان‌دهنده میزان شیوع هاری نیست و اینکه اقدامات نابودگرانه، انتقال ویروس را کاهش نداده است.
وی در ادامه افزود: در تحقیق حاضر از بهترین مدل برای بررسی این امر که حین عمل نابودگرانه چه رخ می‌دهد، به ویژه زمانی که این اقدام تصادفی و نه برای هدف گرفتن خفاشهای خون‌آشام است، استفاده شده است. همچنین باز هم نشان دادیم که اقدام نابودگرانه بی‌اثر است اما این مدل به ما در درک علت این رخداد کمک می‌کند.
به منظور تعیین سازوکارهای مقاومتی، روحانی و همکارانش چهار مدل ریاضیاتی از انتقال هاری ایجاد کردند و هر یک از این مدل‌ها، نشان‌دهنده یک فرضیه برای زیست‌شناسی عفونت هاری بود.
آنها سپس این مدل‌ها را با داده‌های مطالعه میدانی دانشگاه جورجیا در خصوص هاری در کلونی‌های خفاش خون‌آشام در سراسر پرو آزمودند.
در این مطالعه، هزاران شبیه‌سازی رایانه‌یی انجام شد و موفق‌ترین مدل‌ها نشان دادند که یک کلونی خفاش خون‌آشام ایزوله شده نمی‌تواند ویروس هاری را در طول زمان حفظ کند و حرکت مکرر خفاشهای آلوده بین کلونی‌ها جهت حفظ ویروس هاری در سطوح هماهنگ با مطالعه میدانی لازم است.
نقش تعیین‌کننده مهاجرت بین کلونی‌های خفاش‌ها نشان می‌دهد بسیار بعید است که اقدامات نابودگرانه کنونی بتوانند ویروس هاری منتقل‌شده توسط خفاش خون‌آشام را حذف کند.
از بیش از هزار و 200 گونه خفاش در سراسر جهان ، فقط سه گونه از آنها خون‌آشام هستند و تمامی این سه گونه در امریکای لاتین زندگی می‌کنند.
دو گونه از آنها از خون پرندگان تغدیه می‌کنند و یک گونه نیز پستانداران و به ویژه چارپایان اهلی را ترجیح می‌دهد.
جزئیات این مطالعه در مجله مجموعه مقالات آکادمی ملی علوم منتشر شد.
