حکیم مهر - تربیت سگ و استفاده از این حیوان در حوادث زلزله، فروریختن آوار، کشف موادمخدر و... امروزه در تمام دنیا مورد توجه ویژهای قرار دارد. زیرا استفاده از این حیوان باعث میشود که با سرعت بیشتر امکان نجات دادن فردی که زیر آوار مانده فراهم شود. یا اینکه موادمخدر جاسازی شده به سرعت و به سهولت کشف شود. افرادی که به تربیت این حیوان در شاخههای نگهبانی، تجسس، امداد و... میپردازند از هوش و ذکاوت فوقالعاده این حیوان به عنوان مهمترین نکته برای انتخاب آن در این آموزشها یاد میکنند. هاله امیر ابراهیمی فارغالتحصیل رشته مهندسی صنایع با توجه به این آشناییها بود که به عنوان تنها و نخستین زن، برای تربیت این سگها گام برداشته است.
تربیت سگ نگهبان و سگهای نجات یا سگهایی که امکان تشخیص موادمخدر را دارند، چه تفاوتی با هم دارد؟
بسته به کاری که از سگ، میخواهیم تربیت آنها باید آغاز شود.
مهمترین نکته در این انتخاب چیست؟
براساس نژاد و سن سگها این انتخاب امکانپذیر میشود. ولی به طور کلی از شش ماه تا یک سالگی سگ را باید تربیت کرد. یعنی تا زمانی که سگ، دستآموز، لوس و ترسو نشده باشد، میتوان سگ را برای نگهبانی، نجات و امداد یا موادمخدر تربیت کرد.
نر و ماده بودن سگ در تربیتشان موثر نیست؟
سگهای ماده جسورتر از سگهای نر هستند، ولی به طور کلی برای تربیت کردن آنها و قرار دادن آنها در شاخههایی که گفتید با هم تفاوتی ندارند.
با این حال سگهای ماده وفاداری و جسارتشان بیشتر است.
با تربیت سگها از چند سالگی آشنا شدید؟
پدرم قبل از انقلاب پرورش سگهای نگهبان را آغاز کرده بودند.
در آن زمان هنوز متولد نشده بودم. به همین دلیل از کودکی با چگونگی تربیت سگها آشنا شده بودم.
برای آموزش و تربیت هر سگ چه اقداماتی انجام میدهید؟
بعضی سگها هستند که باید به حرف صاحب خود گوش کنند، بنابراین در حد برو، بیا، بنشین و... به آنها آموزش داده میشود.
گروهی دیگر مخصوص کشف و تجسس هستند و برای کارهای پلیسی از آنها استفاده میشود.
سگهای تجسسکننده موادمخدر به بو های خاص مواد آشنا شده و حساس هستند. سگهای نجات یاد میگیرند از طریق حس بویایی،انسان را در محلی که آوار ریخته جستوجو کنند و گروهی دیگر از سگها برای گرفتن دزد و نگهبانی آموزش میبینند.
بهترین نژادی که برای تجسس تربیت میشود؟
برای کارهای پلیسی بهترین نژاد سگ ژرمن شپرد، دابرمن و باکسر است.
چقدر زمان میبرد تا سگها را در شاخههای مختلف تربیت کنید؟
بسته به گیرایی سگ و محیطی که در آن تربیت میشود، دارد. تا سه ماه آموزشهای کلی و لازم به سگ داده میشود و پس از آن سگ در ضمن کار، ریزهکاریها و نکات مهم را یاد میگیرد.
همین تمرینهاست که باعث میشود، نکتهها در حافظه سگ بماند و هنگام عملیات از آن استفاده کند.
چند مربی زن در این زمینه فعالیت دارند؟
مربی زن، تنها من هستم.
چه عاملی شما را ترغیب کرد که به تربیت سگ بپردازید؟
از کودکی از سگ ترس نداشتم. هر جا که پدر برای کار تربیت سگ میرفت، همراهش میشدم. به همین علت به این کار علاقهمند شدم و همین علاقه بود که باعث شد به این فعالیت بپردازم و این کار را ادامه دهم.
چند سال است که مشغول تربیت سگ هستید؟
از 5 سال پیش از آنکه در رشته مهندسی صنایع فارغالتحصیل شوم، در یک شیفت در این زمینه مشغول هستم.
در مرکز شما بیشتر در چه زمینهای به تربیت سگها میپردازید؟
برای نگهبانی بیشتر کار پرورش و تربیت داریم. اما آنچه که من به آن میپردازم توجه به گیرایی سگ است و در این زمینه فعالیت میکنم.
این روشها را چگونه تعلیم دیدید؟
از پدرم یاد گرفتهام. پدرم هم در این زمینه مطالعات زیادی داشتهاند.
ویژگی خاص این حیوان؟
وفادار و مهربان.
اگر برحسب اتفاق خانوادهها هنگام گشت و گذار در کوه و دشت یا جاده با سگی که به طرفشان حملهور شده یا آنها را دنبال میکرد، روبهرو شدند، چه اقدامی باید از سوی آنها صورت گیرد؟
به سگ نباید در این مواقع آزار رسانید و یا در دفاع از خود سنگی به طرف حیوان پرتاب کرد.
نباید در این مواقع دوید و فرار کرد باید خیلی عادی برخورد شود.
زیرا در این مواقع سگ احساس میکند که کسی وارد محوطه او شده، قصد دارد از محوطه خودش دفاع کند.
تا چه اندازه به این جمله معتقد هستید که سگها وفادار هستند؟
غریزه و احساسات سگ نسبت به سایر حیوانات برتر است و همه چیز در حافظه سگ میماند. سگ صاحبش را میشناسد و اگر با او رفتاری خوش و خوب شود، حتماً پاسخ مثبتی میدهد.
حرکات دم سگ نشانه چیست؟
وقتی سگ دم خود را حرکت میدهد به منزله وفاداری است. سگ برای هر کسی این کار را نمیکند، بلکه از کسی که محبت دیده دم تکان میدهد.
نقطه ضعف این حیوان باهوش؟
تشرهای بیمورد سگ را عصبی میکند. بدرفتاری در ذهنیت سگ اثر منفی دارد.
بنابراین میتوان گفت حساس بودن اعصاب گیرایی سگ نقطه ضعف این حیوان است.
عمر مفید این حیوان باهوش؟
بستگی به نگهداریشان دارد، ولی به طور تقریبی عمر مفیدشان 15 سال است.
چه تفاوتی یا ویژگی خاص در ماده یا نر آنها است؟
تقریباً یکسان هستند. سگ ماده در مواردی وفادارتر است.
از این چند سال کار چه خاطره ای دارید؟
یادم هست بر اثر حادثهای که اتفاق افتاده بود، دیوار پشت باغی که در آن یک سگ خیلی باهوش از نژاد شپرد نگهداری میکردیم، با دیدن گلهای سگ، فرار کرده بود.
برای یافتن این سگ خیلی جستوجو کردیم، ولی به هر جایی که میرفتیم تنها به ردپای او میرسیدیم. تا اینکه پس از مدتی متوجه شدیم در خانهای نگهداری میشود. سراغ سگ که رفتم صاحبخانه گفت به علت اینکه خیلی خشن است، ناچار شده سگ را ببندد. جلو رفتم. سگ آرام نشست.
کسی که سگ را بسته بود، با ترس به من نگاه میکرد، ولی سگ من را شناخته بود و ما هم او را بازگرداندیم.
مطالب خوب بود.درمورد تربیت سگهای تجسس درصورت نیاز آماده همکاری هستم فموفق باشید